ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਗੋਲੀ ਸੰਘ

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਗੋਲੀ ਸੰਘ (ਆਈ.ਏ. ਯੂ.) ਇੱਕ ਪੇਸ਼ਾਵਰਾਨਾ ਖਗੋਲ-ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ ਹੈ। ‘ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਗੋਲੀ ਸੰਘ’ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ (International Astronomical Union ਜਾਂ IAU) ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿੱਚ (Union astronomique internationale) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਫ਼ਰਾਂਸ ਸ਼ਹਿਰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਘ ਦਾ ਟੀਚਾ ਖਗੋਲਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਧ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਚੀਜ਼ ਲੱਭੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ (ਆਈ.ਏ. ਯੂ.) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਾਮਕਰਣ ਨਾਲ਼ ਉਹ ਹੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਮਾਨਤਾ-ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਗੋਲੀ ਸੰਘ ਦਾ ਸੰਗਠਨ 1919 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਸੀ ਹੋਰ ਖਗੋਲੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸੀ ਖਗੋਲਸ਼ਾਸਤਰੀ ਬੈਂਝਾਮੈਂ ਬੈਲੌਦ ( Benjamin Baillaud ) ਸਨ। 1922 ਦੇ ਬਾਅਦ, ਅ॰ਖ॰ਸ॰ ਹਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਬੈਠਕ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੂਸਰਾ ਸੰਸਾਰ ਲੜਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ 1938-1948 ਦੇ ਦਸਾਂ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬੈਠਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ।

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਗੋਲੀ ਸੰਘ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ