ਉਮਾ ਭਾਰਤੀ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਉਮਾ ਭਾਰਤੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੰਸਾਧਨ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। ਇਹ 2003 ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਰਹੀ। ਉਸਨੂੰ ਵਿਜੈ ਰਾਜੇ ਸਿੰਧਿਆ ਦੁਆਰਾ ਉਭਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਹ 1984 ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀ। 1989 ਵਿੱਚ ਉਹ ਖਾਜੁਰਾਹੋ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਉਹ 1991, 1996 ਅਤੇ 1998 ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ। 1999 ਈ. ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਚੋਣ ਹਲਕਾ ਬਦਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਭੋਪਾਲ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਅਤੇ ਜਿੱਤੀ।[1]
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੋਤ ਵਿਕਾਸ, ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ, ਯੁਵਾ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਤੇ ਖਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਅਤੇ ਕੈਬਨਿਟ ਪੱਧਰ ਦੇ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। 2014 ਵਿੱਚ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ-ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਜਲ ਸਰੋਤ, ਨਦੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਪੁਨਰ ਉਥਾਨ ਲਈ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 2017 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਹੀ।
ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ 1980 ਅਤੇ 1990 ਵਿਆਂ ਦੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਹ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਢਾਹੁਣ ਸਮੇਂ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਹਾਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
2003 ਦੀਆਂ ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਦਿਵਾਈ। ਉਸ ਨੇ ਮਲੇਹਰਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ (ਆਈ.ਐੱਨ.ਸੀ.) ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਅਗਸਤ 2004 ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ-ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ 1994 ਦੇ ਹੁਬਲੀ ਦੰਗਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਮਤਭੇਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੀ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦਾ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਹੈ।
ਉਸ ਨੂੰ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਹਿੰਦੂ ਸਾਧਵੀ ਵੀ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਤਿਆਗੀ ਔਰਤ ਲਈ ਸਤਿਕਾਰਤ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ।[1]
Remove ads
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
ਉਮਾ ਭਾਰਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਮਈ 1959 ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਟੀਕਮਗੜ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਡੁੰਡਾ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਕਿਰਸਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਛੇਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਵਰਗੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਇੱਕ "ਅਧਿਆਤਮਿਕ" ਬੱਚੇ ਵਜੋਂ ਵੇਖੀ ਗਈ।[2] ਉਸ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਜਮਾਤਾ ਵਿਜੇਰਾਜੇ ਸਿੰਧੀਆ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਣੀ।[3] ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ "ਧਾਰਮਿਕ ਮਿਸ਼ਨਰੀ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।[4]
Remove ads
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਰੀਅਰ
ਵਿਜੈਰਾਜੇ ਸਿੰਧੀਆ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ, ਭਾਰਤੀ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਈ। 1984 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ ਪਰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈ.ਐਨ.ਸੀ. ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। 1989 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਖਜੂਰਹੋ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਜਿੱਤੀ, ਅਤੇ 1991, 1996 ਅਤੇ 1998 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੀਟ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ।
ਐਲ.ਕੇ. ਅਡਵਾਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚਿਹਰਾ ਬਣ ਗਈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈ।
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads