ਕਬੀਰ ਪੰਥ

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

ਕਬੀਰ ਪੰਥ

ਕਬੀਰ ਪੰਥ (ਕਬੀਰ ਦਾ ਮਾਰਗ) ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਫਲਸਫੇ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸੱਚੀ ਭਗਤੀ ਦਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮਾਰਗ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਸੱਚੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ।ਇਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪਿਛੋਕੜਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਕਬੀਰ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਕਬੀਰ ਬਾਰੇ, ਉਸਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।I am

ਪਵਿੱਤਰ ਵੇਦਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਉਹ ਪਰਮ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਇਕ ਧੰੂਏ ਵਿਚ ਕਰੋੜਾਂ ਸੂਰਜਾਂ ਅਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਚੰਦ੍ਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਨਿਵਾਸ ਸਤਲੋਕ ਤੋਂ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਚੰਗੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਅੱਜ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਜਾਣਾਂਗੇ ਕਿ ਪਰਮ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਿਹੜੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਾਰੇ ਗਵਾਹੀ ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਤੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਗੁਣਾਂ ਨੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਪਾ ਲਿਆ ਹੈ

ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਇੱਕ ਹੀ ਮਾਲਕ ਹੈ। ਆਪੋ-ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਕਵੀ ਰਾਦੇਵ (ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ) ਅਤੇ ਹੱਕਾ ਕਬੀਰ (ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਪੰਨਾ 721 ਵਿੱਚ) ਅਤੇ ਸਤਿ ਕਬੀਰ (ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਮਦਾਸ ਜੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ) ਹੈ। ਅਤੇ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਕਬੀਰ (ਸੰਤ ਗਰੀਬਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ) ਨੂੰ ਕਬੀਰਾ, ਕਬੀਰਾਨ, ਖਬੀਰਾ ਜਾਂ ਖਬੀਰਾਨ (ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕੁਰਾਨ ਸ਼ਰੀਫ ਸੂਰਤ ਫੁਰਕਾਨੀ 25, ਆਇਤ 19, 21, 52, 58, 59) ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਗਰੀਬ, ਜਿਸਕੁ ਕਹਿਤ ਕਬੀਰ ਜੂਲਾਹਾ।

ਸਭ ਗਤੀ ਪੂਰਨ ਅਗਮ ਅਗਾਹਾ।

ਕਬੀਰ ਸਾਹਬ ਜੀ ਦਾ ਮਾਰਗ ਜਾਂ ਮਾਰਗ। ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸਾਏ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕਬੀਰਪੰਥੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਾਰਾਂ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਕਾਲ ਤੋਂ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਰ੍ਹਾਂ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਅਨੁਰਾਗ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਕਬੀਰ ਚਰਿੱਤਰ ਸਮਝ ਪੰਨਾ ਨੰ. 1870 ਤੋਂ:-

1. ਨਰਾਇਣ ਦਾਸ ਜੀ (ਮੌਤ ਦਾ ਅੰਨ੍ਹਾ ਦੂਤ) ਦਾ ਪੰਥ।

2. ਯਗੌਦਾਸ (ਜਾਗਰੂਕ) ਸੰਪਰਦਾ

3. ਸੂਰਤ ਗੋਪਾਲ ਪੰਥ (ਕਾਸ਼ੀ ਕਬੀਰ ਚੌਰਾ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਸਿਧਾਂਤ)

4. ਮੂਲ ਨਿਰੰਜਨ ਪੰਥ

5. ਟਕਸਰ ਪੰਥ

6. ਭਗਵਾਨ ਦਾਸ (ਬ੍ਰਹਮਾ) ਸੰਪਰਦਾ

7. ਸਤਿਆਨਾਮੀ ਸੰਪਰਦਾ

8. ਕਮਲੀ (ਅਦਭੁਤ) ਸੰਪਰਦਾ

9. ਰਾਮ ਕਬੀਰ ਪੰਥ

10. ਪ੍ਰੇਮ ਧਾਮ ਦੀ ਵਾਣੀ ਪੰਥ (ਪਰਮ ਧਾਮ)

11. ਜੀਵ ਪੰਥ

12. ਗਰੀਬਦਾਸ ਪੰਥ

ਸੇਠ ਧਨੀ ਧਰਮਦਾਸ ਜੀ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਰਮ ਚੇਲੇ ਸਨ ਪਰ ਧਰਮਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸਪੁੱਤਰ ਨਰਾਇਣ ਦਾਸ ਜੀ ਸਮੇਂ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੇ ਗਏ ਦੂਤ ਸਨ। ਵਾਰ ਵਾਰ ਸਮਝਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਨਰਾਇਣ ਦਾਸ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਤੋਂ ਨਾਂ ਉਪਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਦੁਖੀ ਹੋਏ ਧਰਮਦਾਸ ਜੀ ਨੂੰ ਨਰਾਇਣ ਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਅਸਲੀ ਰੂਪ ਦਿਖਾਇਆ। ਸੰਤ ਧਰਮਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੇਰਾ ਵੰਸ਼ ਨਾਰਾਇਣ ਦਾਸ ਕਾਲ ਦਾ ਵੰਸ਼ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਰਮਦਾਸ ਵੰਸ਼ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ।

Remove ads

ਚੂੜਾਮਣੀ ਨੂੰ ਕਬੀਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼

ਭਗਵਾਨ ਕਬੀਰ ਜੀ ਨੇ ਸੰਤ ਧਰਮਦਾਸ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਚੂੜਾਮਣੀ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸਦੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਵੰਸ਼ ਜਾਰੀ ਰਹੇ।ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਧਰਮਦਾਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸੱਤਵੀਂ, ਗਿਆਰ੍ਹਵੀਂ, ਤੇਰ੍ਹਵੀਂ ਅਤੇ ਸਤਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸੰਤਾਨ ਨੂੰ ਫਸਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਕਲਿਆਣ ਚੂੜਾਮਣੀ ਸੰਪਰਦਾਇ ਦੀ ਦੂਜੀ ਉਪ-ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਸੰਤ ਮਹੰਤ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ,ਇਸ ਦੀਆਂ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਸਤ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਕਹੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਪਰ ਕਾਲ ਦੇ ਦੂਤ ਆਪਣੀ ਮਨਘੜਤ ਬੁੱਧੀ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣਗੇ ਕਿ ਰਾਜਵੰਸ਼ 42 ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਰਾਜਵੰਸ਼ 42 ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਰਾਜਵੰਸ਼ 42 ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਸਬੂਤ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

Remove ads

ਕਾਲ ਦੇ ਬਾਰਾਂ ਪੰਥ ।

ਗਰੀਬਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਉਪਰੋਕਤ ਬਾਰ੍ਹਵਾਂ ਸੰਪਰਦਾ ਸਾਡੀ ਸਾਖੀ ਲੈ ਕੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਪਰਦਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੇਗਾ। ਪਰ ਅਸਲ ਮੰਤਰ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਣਗਿਣਤ ਜਨਮਾਂ ਲਈ ਸਤਲੋਕ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ। ਉਪਰੋਕਤ ਬਾਰਾਂ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਕੇ ਭਗਤੀ ਤਾਂ ਕਰਨਗੇ ਪਰ ਸਥਾਈ ਸਥਾਨ (ਸਤਲੋਕ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।ਬਾਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਪਰਦਾਇ (ਗਰੀਬਦਾਸ ਸੰਪਰਦਾਇ) ਵਿੱਚ, ਕਾਲ ਨਿਰੰਜਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਉਹ ਹੋਵਾਂਗਾ ਜੋ ਬਾਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਪਰਦਾਇ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਆਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦਿਆਂਗਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੰਪਰਦਾਇ ਚਲਾਵਾਂਗਾ।ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਪਰਦਾਇ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹਨ ਜੋ ਸਾਰੇ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤੇਰ੍ਹਵਾਂ ਸੰਪਰਦਾਇ ਹੀ ਅਸਲ ਮੰਤਰਾਂ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਅਸਲ ਤੱਤਦਰਸ਼ੀ ਸੰਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਸਲ ਸਾਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਜੀ ਅਸਲ ਕਬੀਰਪੰਥੀ ਗੁਰੂ ਹਨ।

ਬਾਰਾਂ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਕਬੀਰ ਚਰਿਤ੍ਰ ਬੋਧ (ਬੋਧ ਸਾਗਰ) ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ. 1870 ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਪਰਦਾ ਨੂੰ ਗਰੀਬਦਾਸ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਸਨ, ਪਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਅਸਲ ਅਰਥ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਤੇਰ੍ਹਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।

Remove ads

ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਬਾਰੇ ਨਿਰੰਜਨ ਦਾ ਬਿਆਨ

ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਕਬੀਰ ਸਾਗਰ ਦੀ ਕਬੀਰ ਵਾਣੀ ਪੇਜ ੧੩੪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ:-

“ਬਾਰਵੇਂ ਵੰਸ਼ ਪ੍ਰਕਟ ਹੋਏ ਉਜਿਆਰਾ,

ਤੇਰਵੇਂ ਵੰਸ਼ ਮਿਟੇ ਸਕਲ ਅੰਧਿਆਰਾ “

ਇਸ ਵੇਲੇ, ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਪਰਦਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ।

ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੰਥ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਮਿਲਾਵਟ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 12ਵੇਂ ਪੰਥ ਤੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਰਸਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਖੁਦ 12ਵੇਂ ਪੰਥ ਵਿੱਚ ਆਉਣਗੇ।ਕਬੀਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸੰਪਰਦਾ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸੱਚਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਗੇ, ਪਰ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸੰਪਰਦਾ ਤੱਕ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਭੇਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਣਗੇ।ਇਸ ਵੇਲੇ, ਸੰਤ ਰਾਮਪਾਲ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਪਰਦਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਹਾਵਤਾਂ ਦੇ ਰਹੱਸ ਨੂੰ ਸਮਝਾ ਕੇ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਣਗੀਆਂ।

ਕਬੀਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਸਵਸੰਵੇਦ ਬੋਧ (1515) ਦੇ ਪੰਨਾ 171 'ਤੇ ਇੱਕ ਦੋਹੇ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ:-

ਦਵਿਵੇਦੀ, ਕਬੀਰ ਸੰਪਰਦਾਇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ, "ਨਾਨਕ ਸੰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਪਰਦਾਇ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਦੇ ਲਈ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਵੀ ਬਣਾਏ।"

Remove ads

ਹਵਾਲੇ

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads