ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ

ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ (1954 – 2018) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ,^[1] ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਅਤੇ ਘੱਟ-ਬਜਟ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਰਲਲ ਸਿਨੇਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਕਸਰ ਅਕਸਰ ਔਰਤ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਆਸਾਮੀ/ਹਿੰਦੀ/ਬੰਗਾਲੀ/ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ/ਗੀਤਕਾਰ/ਲੇਖਕ/ਫਿਲਮਸਾਜ਼ ਡਾ. ਭੂਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ ਦੀ ਮੈਨੇਜਰ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਮੌਤ 23 ਸਤੰਬਰ, 2018 ਨੂੰ 64 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।^[2] 2017 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਤਸ਼ਖ਼ੀਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਗੁਰਦੇ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਸੀ।

ਜੀਵਨ

ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਲਲਿਤਾ ਲਾਜਮੀ ਦੀ ਧੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਸਾਜ਼ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਦੀ ਭਾਣਜੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਨੁਭਵੀ ਫ਼ਿਲਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸ਼ਿਆਮ ਬੇਨੇਗਲ ਦੇ ਨਾਲ ਬਤੌਰ ਸਹਇਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਵੀ ਪਾਦੁਕੋਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸਦਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ ਸਹਾਇਕ ਪਹਿਰਾਵਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨਰ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਿਆਮ ਬੇਨੇਗਲ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਭੂਮਿਕਾ  ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸਨੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1978 ਵਿੱਚ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ ਡੀ. ਜੀ. ਮੂਵੀ ਪਾਇਨੀਅਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵੀ ਬਣਾਈਆਂ।

ਫ਼ਿਲਮਾਂ 

ਸਾਲ	ਫ਼ਿਲਮ	ਭੂਮਿਕਾ
1978	D.G. Movie Pioneer	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
1979	A Work Study in Tea Plucking	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
1981	Along the Brahmaputra	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
1986	Ek Pal	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ, ਲੇਖਕ
1988	Lohit Kinare	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
1993	ਰੁਦਾਲੀ	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਲੇਖਕ
1997	Darmiyaan: In Between	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ
2001	Daman: A Victim of Marital Violence	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਲੇਖਕ
2003	Kyon?	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ
2006	Chingaari	ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ, ਲੇਖਕ