ਖ਼ਤਨਾ

ਮਰਦ ਖ਼ਤਨਾ ਜਾਂ ਸੁੰਨਤ ਮਨੁੱਖੀ ਇੰਦਰੀ ਤੋਂ ਅਗਾਂਹ ਵਾਲਾ ਮਾਸ ਲਾਹ ਦੇਣ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।^[1][2][3] ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਅਗਾਂਹ ਵਾਲੀ ਖੱਲੜੀ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਤੱਤ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਅਗਾਂਹ ਵਾਲੀ ਖੱਲੜੀ ਨੂੰ ਇੰਦਰੀ ਦੇ ਅਗਲੇ ਗੋਲ ਭਾਗ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਸੁੰਨਤ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਹਰਲੀ ਖੱਲੜੀ ਨੂੰ ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟੌਪੀਕਲ ਜਾਂ ਲੋਕਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੰਜੈਕਟ ਕੀਤੇ ਐਨੇਸਥੇਸੀਆ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸਰੀਰਿਕ ਤਣਾਅ ਘਟ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[4] ਬਾਲਗ਼ਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ, ਆਮ ਐਨੇਸਥੇਸੀਆ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੁੰਨਤ ਯੰਤਰ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਚੋਣਵੀਂ ਸਰਜਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਾਲਕਾਂ ਜਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।^[5] ਦੂਜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਰਜਰੀ ਕੁਝ ਖਾਸ ਮੈਡੀਕਲ ਹਾਲਤਾਂ ਲਈ ਜਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਲਾਜ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੈਡੀਕਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਫਿਮੋਸਿਸ, ਬੈਲਨੋਪੋਸਥਾਈਟਸ ਜੋ ਹੋਰ ਇਲਾਜਾਂ ਨਾਲ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ  ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਨਾਲੀ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਇਲਾਜ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਜਣਨ ਢਾਂਚੇ ਦੀਆਂ ਖ਼ਰਾਬੀਆਂ ਜਾਂ ਮਾੜੀ ਆਮ ਸਿਹਤ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।^[6]

ਖ਼ਤਨਾ
ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਸ਼ਾ ਸਿਰਲੇਖ	D002944
OPS-301 code	5–640.2
ਮੈਡੀਲਾਈਨ ਪਲੱਸ	002998
eMedicine	1015820

ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਾਕਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁੰਨਤ ਬਾਰੇ ਪੁਜੀਸ਼ਨਾਂ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਹਨ - ਬਾਲਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਫ਼ਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਖ਼ਤਰੇ ਹਨ; ਦੂਜੀ ਇਹ ਕਿ ਛੋਟੇ ਖ਼ਤਰੇ ਹਨ ਪਰ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਲਾਭ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਡਾਕਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਸਾਰੇ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ ਤੇ ਸੁੰਨਤ ਦੀ ਜਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ^[7] ਗੈਰ-ਡਾਕਟਰੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਬਾਲਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਚਿਤ ਸਹਿਮਤੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉਠਾਏ ਗਏ ਹਨ; ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਇਹ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਹੈ।^[8][9]

ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਨਾਲ ਸਬ-ਸਹਾਰਨ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਮਲਿੰਗਕ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਐੱਚਆਈਵੀ ਦੀ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।।^[10][11] ਇਸ ਲਈ, ਡਬਲਿਊਐਚਓ ਨੇ ਸਬ-ਸਹਾਰਨ ਅਫਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਐਚ.ਆਈ.ਵੀ. ਦੇ ਉੱਚੇ ਰੇਟ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਐਚਆਈਵੀ ਰੋਕਥਾਮ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸੁੰਨਤ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।^[12] ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਸੰਭੋਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਐੱਚਆਈਵੀ ਲਾਗ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਸਬੂਤ ਵੀ ਹਨ।^[13] ਵਿਕਸਤ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਐਚਆਈਵੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸੁੰਨਤ ਵਰਤਣ ਦੀ ਅਸਰਦਾਇਕਤਾ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ।^[14] ਸੁੰਨਤ ਕੈਂਸਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪੈਪਿਲੋਮਾਵਾਇਰਸ (ਐਚਪੀਵੀ),^[15][16] ਯੂਟੀਆਈਜ਼, ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਘਟੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਦਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਹਾਲਤਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਰੁਟੀਨ ਸੁੰਨਤ ਨੂੰ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।^[17] ਹੋਰ ਜਿਨਸ ਸੰਬੰਧਿਤ ਲਾਗਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁੰਨਤ ਸੁਰੱਖਿਆਕਾਰੀ ਹੈ। 2010 ਦੀ ਇੱਕ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੀ ਪ੍ਰਦਾਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੁੰਨਤ ਦੇ 1.5% ਬਾਲਾਂ ਦੀ ਅਤੇ 6% ਵੱਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਗੜ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਗੰਭੀਰ ਜਟਿਲਤਾ ਦੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਹਨ। ਖੂਨ ਵਗਣਾ, ਲਾਗ, ਅਤੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਅੱਗੇ ਵਾਲੀ ਖਲੜੀ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਬਿਗ਼ਾੜ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਉਦੋਂ ਉੱਚੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਾਤਜੁਰਬੇਕਾਰ ਓਪਰੇਟਰ ਦੁਆਰਾ, ਜੀਵਾਣੂ ਰਹਿਤ ਹਾਲਤਾਂ ਦੀ ਅਨਹੋਂਦ ਵਿੱਚ  ਜਾਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।^[18] ਸੁੰਨਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲਿੰਗਕ ਕਿਰਿਆ ਉੱਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।^[19][20]

ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਪੁਰਸ਼ ਸੁੰਨਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ | ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ (ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਨੇੜੇ-ਦੁਰਾਡੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਰਨ ਹਨ) ਵਿੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮ ਹੈ |[5] ਇਹ ਯੂਰਪ, ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ, ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |[5]ਸੁੰਨਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ; ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸਬੂਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ | [5] ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਮੂਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਕੁਰਬਾਨੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਬਾਲਗ ਹੋਣ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰੀਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ|[22] ਇਹ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ | == ਹਵਾਲੇ ==ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ, ਕਪਟਿਕ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਅਤੇ ਇਥੋਪੀਅਨ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਚਰਚ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਪ੍ਰਥਾ ਹੈ|[5][24][25]ਸੁੰਨਤ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਲੈਟਿਨ ਸੁੰਨਡੇਡੀਰੇਰ ਤੋਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ "ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਕੱਟਣਾ"|