ਜੇਮਸ ਮੈਡੀਸਨ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਜੇਮਜ ਮੈਡੀਸਨ (James Madison) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੇਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੀ ਜੋ 1809 - 1817 ਦੇ ਅਰਸੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਚੌਥਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੀ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦਾ ਪਿਤਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਧਿਕਾਰ ਬਿਲ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਪਾਸ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ।
1776 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਤੰਤਰ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮੈਡੀਸਨ ਨੇ ਹੋਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਚਾਰਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੂੰ ਮੰਜੂਰ ਕਰਵਾਕੇ ਨਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਜਰੁਰਤ ਸੀ। ਕਈ ਰਾਜਨੇਤਾ ਇਸਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਤੇਰਾਂ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਬੱਝਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਣ। ਮੈਡੀਸਨ ਨੇ ਅਲੈਕਜਾਂਦਰ ਹੈਮਿਲਟਨ ਅਤੇ ਜਾਨ ਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ 1788 ਵਿੱਚ ਫੇਡੇਰੇਲਿਸਟ ਪੇਪਰਜ (ਮਤਲਬ: ਸੰਘਵਾਦੀ ਕਾਗਜਾਤ) ਨਾਮ ਵਲੋਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਬਣਵਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ। 1789 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਵਿਧਾਨ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਿਆ।
ਮੈਡਿਸਨ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਨਿੰਦਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮ-ਪ੍ਰਥਾ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਉਹ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰਦਾ ਸੀਅਤੇ ਇੱਕ ਤਕੜਾ ਜਿੰਮੀਦਾਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਤੰਬਾਕੂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸੈਂਕੜੇ ਦਾਸ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸੀ। ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਵਿਵਾਦ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਦਾਸਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਕੁੱਝ ਆਲੋਚਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਕਥਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕੁਪ੍ਰਥਾ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਤਾਂ ਸੀ ਲੇਕਿਨ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਹਾਸ ਦੇ ਉਸ ਪੜਾਅ ਉੱਤੇ ਉਸ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads