ਜੈਪਾਲ

ਜੈਪਾਲ ਕਾਬਲ ਸ਼ਾਹੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ 964 ਤੋਂ 1001 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦਾ ਰਾਜ ਲਘਮਾਨ ਤੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੱਕ ਅਤੇ ਸਰਹਿੰਦ ਤੋਂ ਮੁਲਤਾਨ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਸੀ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਇਸ ਦੇ ਰਾਜ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸੀ।^[1] ਉਹ ਹਤਪਾਲ ਦਾ ਪੁੱਤ ਅਤੇ ਆਨੰਦਪਾਲ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸੀ।.^[1] ਬਾਰੀ ਕੋਟ ਦੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਦੀ ਪਦਵੀ ਪਰਮ ਭੱਟਰਕ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼੍ਰੀ ਜੈਪਾਲਦੇਵ ਸੀ।^[2]

ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਪਰਵੇਸ਼ ਜੈਪਾਲ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। 977 ਵਿੱਚ ਗਜਨੀ ਦੇ ਸੁਬੁਕਤਗੀਨ ਨੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਕੁੱਝ ਸਥਾਨਾਂ ਉੱਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਜੈਪਾਲ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਹਾਰ ਹੋਕੇ ਉਸਨੂੰ ਸੁਲਾਹ ਕਰਣੀ ਪਈ। ਹੁਣ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਤੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਹੋ ਗਿਆ। ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਸੁਬੁਕਤਗੀਨ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮਹਿਮੂਦ ਗਜਨਵੀ ਨੇ ਜੈਪਾਲ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਰਾਂ ਤੋਂ ਘਬਰਾ ਕੇ ਇਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਅਨੰਗਪਾਲ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਵਾਰਿਸ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਜਲਕੇ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਕਰ ਲਈ।