ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ

ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ (1925 - 25 ਜੂਨ 2009) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਖੋਜਕਰਤਾ, ਅਕਾਦਮਿਕ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਅਤੇ ਸਮਾਜ-ਸੇਵੀ ਵਜੋਂ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।^[1] ਉਸਨੇ 1974 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਰੂਰਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ 1954 ਵਿੱਚ SNDT ਮਹਿਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਭਾਗ (ਪੋਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ) ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।^[2]

ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ
ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ
ਜਨਮ	1925 (1925)
ਮੌਤ	25 ਜੂਨ 2009(2009-06-25) (ਉਮਰ 84) ਮੁੰਬਈ, ਭਾਰਤ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ	ਭਾਰਤੀ
ਪੇਸ਼ਾ	ਅਕਾਦਮਿਕ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ	ਨਾਰੀ ਅਧਿਐਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ, ਅਕਾਦਮਿਕ, ਸਮਾਜ-ਸੇਵੀ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	ਅਕਸ਼ੈ ਰਮਨਲਾਲ ਦੇਸਾਈ ​ (ਵਿ. 1947)​
ਬੱਚੇ	ਮਿਹਿਰ ਦੇਸਾਈ
ਵਿਦਿਅਕ ਪਿਛੋਕੜ
Thesis	ਉਨ੍ਹੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਮਾਜ: ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ (1965)
Doctoral advisor	ਆਈ. ਪੀ. ਦੇਸਾਈ

ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮ

ਦੇਸਾਈ ਨੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਇਤਿਹਾਸ, ਅਤੇ ਨਾਰੀ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਇੰਟਰਸੈਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

• ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ, ਵੂਮੈਨ ਇਨ ਮਾਡਰਨ ਇੰਡੀਆ (1957; ਰਿਪਰ. ਬੰਬੇ: ਵੋਰਾ ਐਂਡ ਕੰਪਨੀ, 1977)
• ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ, ਦੀ ਮੇਕਿੰਗ ਆਫ ਏ ਫੈਮਿਨਿਸਟ, ਇੰਡੀਅਨ ਜਰਨਲ ਆਫ ਜੈਂਡਰ ਸਟੱਡੀਜ਼ 2 (1995)
• ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ, ਜੈਂਡਰਡ ਸਪੇਸ: ਇਨਸਾਈਟਸ ਫਰਾਮ ਵੂਮੈਨਸ ਨਰੇਟਿਵਜ਼, ਸੁਜਾਤਾ ਪਟੇਲ ਐਂਡ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਰਾਜ (ਐਡੀਜ਼), ਥਿੰਕਿੰਗ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸ ਇਨ ਇੰਡੀਆ: ਐਸੇਜ਼ ਇਨ ਆਨਰ ਆਫ ਐਲਿਸ ਥੌਰਨਰ (ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੇਜ, 2002) ਵਿੱਚ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਸਕਰਣ 1997 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।
• ਐਨ. ਦੇਸਾਈ ਅਤੇ ਐਸ. ਗੋਗਾਟ, ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਰਾਹੀਂ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ
• ਨੀਰਾ ਦੇਸਾਈ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਅੰਦੋਲਨ, ਕੁਮਕੁਮ ਸੰਗਰੀ ਅਤੇ ਸੁਦੇਸ਼ ਵੈਦ (ਐਡੀਜ਼), ਵੂਮੈਨ ਐਂਡ ਕਲਚਰ (ਬੰਬੇ: ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵਿਮੈਨਜ਼ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਐਸਐਨਡੀਟੀ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, 1994) ਵਿੱਚ।