ਨੰਗਲ ਜਲਗਾਹ

ਨੰਗਲ ਜਲਗਾਹ ਸੰਨ 1963 ਵਿੱਚ ਭਾਖੜਾ ਨੰਗਲ ਡੈਮ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ। ਇਹ ਜਲਗਾਹ ਨੰਗਲ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਜਲਗਾਹ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 11 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਸ਼ਿਵਾਲਿਕ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਗਦੇ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ’ਤੇ ਬਣੇ ਨੰਗਲ ਡੈਮ ਕਾਰਨ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਬਣਾਉਟੀ ਝੀਲ ਬਣੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਲਗਾਹ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 715.83 ਏਕੜ ਹੈ। ਇਸ ਜਲਗਾਹ ਵਿੱਚ 194 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੰਛੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 75 ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀ ਜਿਵੇਂ ਸੁਰਖ਼ਾਬ,ਰਾਜ ਹੰਸ, ਕੂਟਜ਼, ਪੋਚਰਡ, ਮਲਾਰਡ, ਬੇਲਚੀ, ਸੀਂਖਪਰ,ਗੇਂਡਵਾਲ,ਨਾਰਦਨ ਸ਼ੀਵੇਲਰ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਛੀ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ, ਪੱਛਮੀ ਚੀਨ, ਯੂਰੋਪ, ਰੂਸ, ਮੰਗੋਲੀਆ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਕਾਈ, ਬਨਸਪਤੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਜਲ-ਜੀਵ ਖਾਧ ਪਦਾਰਥ ਹਨ।^[1]

ਨੰਗਲ ਜਲਗਾਹ
ਨੰਗਲ
ਸਥਿਤੀ	ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
ਗੁਣਕ	31.17°N 75.20°E / 31.17; 75.20
Type	ਤਾਜ਼ਾ ਪਾਣੀ
Primary inflows	ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ
Basin countries	ਭਾਰਤ
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ	6 metres (20 ft)
Surface area	715.83 hectares (1,768.9 acres)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ	29 kilometres (18 mi)
Settlements	ਨੰਗਲ
ਰਾਮਸਰ ਵੈੱਟਲੈਂਡ
ਅਹੁਦਾ	ਅਕਤੂਬਰ, 1963