ਭੰਗੜਾ (ਸੰਗੀਤ)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਭੰਗੜਾ (ਪੰਜਾਬੀ ਉਚਾਰਨ: [ˈpə̀ŋɡ(ə)ɽaː] (
ਸੁਣੋ)) ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਸੰਗੀਤ ਹੈ ਜੋ ਬਰਤਾਨੀਆ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਊਥਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸੰਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 1970 ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਗੀਤਕ ਫਿਊਜ਼ਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜੱਦੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭੰਗੜਾ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਨਾਚ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਵਿਲੱਖਣ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਧੁਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਾਇਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਭੰਗੜਾ ਸਖਤ "ਬੈਂਡ ਕਲਚਰ" ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਗੀਤ ਲਈ ਨਵੀਂ ਧੁਨਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਗਾਇਕਾਂ ਵਾਂਗ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਨ।
Remove ads
ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਆਧੁਨਿਕ ਭੰਗੜਾ ਸੰਗੀਤ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਸਮੂਹ ਭੁਝੰਗੀ ਗਰੁੱਪ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤਰਲੋਚਨ ਸਿੰਘ ਬਿਲਗਾ, ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਖਾਨਪੁਰ, ਗੁਰਪਾਲ, ਰਜਿੰਦਰ ਧੋਨਾ ਅਤੇ ਦਲਵੀਰ ਕਾਹਨਪੁਰੀ ਦੁਆਰਾ 1971 ਵਿੱਚ ਬਰਮਿੰਘਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1] ਭੁਝੰਗੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵੱਡੀ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮ "ਭਾਬੀਏ ਅੱਖ ਲਰ ਗਈ" ਸੀ। ਇਹ ਤਰਲੋਚਨ ਸਿੰਘ ਬਿਲਗਾ ਦੁਆਰਾ 1975 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਰਮਿੰਘਮ ਦੇ ਓਰੀਐਂਟਲ ਸਟਾਰ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਲੇਬਲ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਪੱਛਮੀ ਯੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਗੀਤ ਸੀ।[2]
Remove ads
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
ਹਵਾਲੇ
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads