ਮਹਿਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ

ਮਹਿਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ (WODI) ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦਾ ਸੀਮਤ ਓਵਰਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ। ਮੈਚ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਦੇ ਬਰਾਬਰ 50 ਓਵਰਾਂ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਮਹਿਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ 1973 ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਹਿਲੇ ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਜੋ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਹਿਲੇ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਟੀਮ ਨੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇਲੈਵਨ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। 1,000ਵਾਂ ਮਹਿਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿਚਾਲੇ 13 ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ।^[1]

ਮਹਿਲਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਥਿਤੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੌਂਸਲ (ICC) ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ICC ਦੇ ਪੂਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ। ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ, ICC ਨੇ ਪੰਜ ਹੋਰ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ WODI ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।^[2]

ਸ਼ਾਮਲ ਦੇਸ਼

•  ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ
•  ਆਸਟਰੇਲੀਆ
•  ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼
•  ਇੰਗਲੈਂਡ
•  ਭਾਰਤ
•  ਆਇਰਲੈਂਡ
•  ਨੀਦਰਲੈਂਡ
•  ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ
•  ਪਾਕਿਸਤਾਨ
•  ਪਾਪੂਆ ਨਿਊ ਗਿਨੀ
•  ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ
•  ਸਕਾਟਲੈਂਡ
•  ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ
•  ਥਾਈਲੈਂਡ
•  ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ
•  ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼
•  ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ

2006 ਵਿੱਚ ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ. ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਿਰਫ ਸਿਖਰਲੇ 10 ਰੈਂਕ ਵਾਲੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਵਨਡੇ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲੇਗਾ। 2011 ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਦੌਰਾਨ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਨੇ ਸਿਖਰਲੇ 6 ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਰਹਿਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਦਰਜਾ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕੁਆਲੀਫਾਇੰਗ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਓਡੀਆਈ ਦਰਜੇ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 4 ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਭਾਗ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 6 ਨੇ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਸਥਾਨ ਬਣਾਏ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਦੀ ਥਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।^[3]

ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ICC ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡੇਵ ਰਿਚਰਡਸਨ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ICC ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਚਾਂ ਨੂੰ ODI ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਵੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ICC ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕੁਆਲੀਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਵਨਡੇ ਦਰਜੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਟੀਮ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਮੈਚਾਂ ਨੂੰ ਲਿਸਟ ਏ ਮੈਚ ਵਜੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।^[4] ਇਹ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਅਤੇ ਸੂਚੀ ਏ ਦਰਜੇ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ।^[5][6]

ਅਪ੍ਰੈਲ 2021 ਵਿੱਚ, ICC ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪੂਰੀ ਮੈਂਬਰ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਟੈਸਟ ਅਤੇ WODI ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।^[7] ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਨਡੇ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ, ICC ਨੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡ, ਪਾਪੂਆ ਨਿਊ ਗਿਨੀ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੂੰ WODI ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।^[8]

ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ODI ਵੀ ਖੇਡਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ODI ਰੁਤਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਹ ਰੁਤਬਾ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

•  ਡੈੱਨਮਾਰਕ (1989–1999)
•  ਜਪਾਨ (2003)

ਇੱਥੇ ਚਾਰ ਹੋਰ ਟੀਮਾਂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਓਡੀਆਈ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ, ਪਰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਾਂ ਹੁਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਨਹੀਂ ਖੇਡਦੀਆਂ। ਤਿੰਨ ਸਿਰਫ 1973 ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਚਾਰ ਸਾਬਕਾ ਵਨਡੇ ਟੀਮਾਂ ਹਨ:

• International XI (1973–1982)
• Jamaica (1973 only)
• Trinidad and Tobago (1973 only)
• Young England (1973 only)

ਰੈਂਕਿੰਗ

ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਆਈਸੀਸੀ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਖੇਡ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਟਵੰਟੀ20 ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਬਣਾਈ ਨਹੀਂ ਰੱਖੀ ਸੀ, ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖੇਡ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤਿੰਨ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮੁੱਚੀ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮਾਂ ਦੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।^[9] ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ, ਆਈਸੀਸੀ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਮੈਚਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰੀ T20I ਰੈਂਕਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।^[10] ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰੀ ਵਨਡੇ ਰੈਂਕਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ T20I ਰੈਂਕਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।^[11] ਫਰਮਾ:ICC Women's ODI Rankings