ਮੁਲਤਾਨੀ (ਰਾਗ)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਮੁਲਤਾਨੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਰਾਗ ਹੈ।
ਇਹ ਲੇਖ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਜਾਂ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਰੋਤ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। (August 2022) |
ਨਵਾਂ ਰਾਗ ਮਧੁਵੰਤੀ ਮੁਲਤਾਨੀ ਤੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਮੁਲਤਾਨੀ ਤੋੜੀ ਥਾਟ ਨਾਲ ਸੰਬਧਿਤ ਹੈ।
ਰਿਸ਼ਭ (ਰੇ) ਅਤੇ ਧੈਵਤ (ਧ) ਸੁਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਅਵਰੋਹ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਰੋਹ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਗਦੇ।
ਅਵਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮਧ੍ਯਮ(ਤੀਵ੍ਰ) ਅਤੇ ਗੰਧਾਰ(ਕੋਮਲ) ਦੀ ਸੰਗਤੀ ਮੁਲਤਾਨੀ ਰਾਗ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਰੋਹ 'ਚ ਇਹ ਰਾਗ ਮੰਦਰ ਨਿਸ਼ਾਦ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ:- ਨੀ (ਮੰਦਰ) ਸ ਗ ਯਾਂ ਨੀ(ਮੰਦਰ) ਸ ਮ (ਤੀਵ੍ਰ) ਗ।
ਇਸ ਰਾਗ 'ਚ ਕੋਮਲ ਰਿਸ਼ਭ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸੰਧੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਰਾਗ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰਾਗ ਮੁਲਤਾਨੀ 'ਚ ਕੁੱਛ ਹਿੰਦੀ ਗੀਤ :-
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads