ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ

ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ (metabolism) ਤੋਂ ਮੁਰਾਦ ਤਮਾਮ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁਖ਼ਤਲਿਫ਼ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮਿਲ ਕੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਦੀਆਂ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਭੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਜੋ ਅਨੇਕ ਰਸਾਇਣਕ ਕੰਪਾਉਂਡਾਂ ਦੀ ਤੋੜ ਫੋੜ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਕਰਣ, ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਬਣਾਈਰੱਖਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੁਕ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।