ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ

ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਰਾਜਾ ਵ੍ਰਸ਼ਪਰਵਾ ਦੀ ਪੁਤਰੀ ਸੀ। ਵ੍ਰਸ਼ਪਰਵਾ ਦੇ ਗੁਰੂ ਸ਼ੁਕਰਾਚਾਰੀਆ ਦੀ ਪੁਤਰੀ ਦੇਵਯਾਨੀ ਉਸਦੀ ਸਹੇਲੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਕ੍ਰੋਧ ਵਲੋਂ ਉਸਨੇ ਦੇਵਯਾਨੀ ਨੂੰ ਝੰਬਿਆ ਅਤੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ। ਦੇਵਯਾਨੀ ਨੂੰ ਯਯਾਤੀ ਨੇ ਖੂਹ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ। ਯਯਾਤੀ ਦੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ਉੱਤੇ ਦੇਵਯਾਨੀ ਉਸੀ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਖੜੀ ਰਹੀ। ਪੁਤਰੀ ਨੂੰ ਖੋਜਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ੁਕਰਾਚਾਰੀਆ ਉੱਥੇ ਆਏ। ਪਰ ਦੇਵਯਾਨੀ ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਪਮਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਾਣ ਨੂੰ ਰਾਜੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਦੁੱਖੀ ਸ਼ੁਕਰਾਚਾਰੀਆ ਵੀ ਨਗਰ ਛੱਡਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਵ੍ਰਸ਼ਪਰਵਾ ਨੂੰ ਇਹ ਗਿਆਤ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਮਿੰਨਤਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਰਾਚਾਰੀਆ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਰੁਕੇ ਕਿ ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਦੇਵਯਾਨੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਦਾਸੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭੇਂਟ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵ੍ਰਸ਼ਪਰਵਾ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਯਯਾਤੀ ਦੇ ਇੱਥੇ ਦਾਸੀ ਬਣਕੇ ਗਈ। ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਤੋਂ ਯਯਾਤੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰ ਹੋਏ।^[1]