Formula 1
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Fórmula 1 (ofisialmente FIA Formula One World Championship) ta e klase di mas altu den kareda di fórmula. E kategoria di deporte di outo aki ta drai rònt di kareda ku outonan spesialmente diseñá sin wanta lodo di wil. Formula 1 ta wòrdu konsiderá generalmente e klase mas prestigioso den deporte di outo.
Anualmente, Fórmula 1 ta konsistí di un seri di kareda di Grand Prix (plural: Grands Prix, franses pa gran premio), konhuntamente ta forma e kampeonato mundial di Fórmula 1 di e aña ey. Esaki ta wòrdu yamá tambe un temporada.
E promé kampeonato mundial a tuma lugá na 1950. Desde e tempu ei, e deporte a desaroyá teknológikamente. Inovashonnan manera alanan, e wing car ("outo di ala") i motornan turbo a kambia e dinámika di kareda. Algun desaroyo, manera e monocoque, sistema di HANS i e halo, a wòrdu introdusí pa promové seguridat. Otro inovashonnan ku a komprometé seguridat a wòrdu prohibí.
Lewis Hamilton i Michael Schumacher ta wòrdu konsiderá e koredónan di Formula 1 mas eksitoso. Ambos a gana shete kampeonato mundial. Den historia di Formula 1, shete hende muhé a kompetí komo koredó, di kua dos en realidat a kompetí den un grand prix.
Remove ads
Deskripshon
Fórmula 1 ta e klase di mas altu di deporte di outo i kareda di fórmula, organisá pa e Federashon Internashonal di Outo (FIA, Fédération Internationale de l'Automobile). E deporte ta konosí komo e kategoria di deporte di outo mas avansá teknológikamente.
Outonan di Formula 1 por alkansá velosidatnan mas ku 300 km pa ora, dependiendo di e sirkuito. E motor turbo ta limitá na 15.000 revolushon pa minüt (rpm), i ora di bira, e aselerashon lateral por surpasá 5 g. E prestashon di e outonan ta wòrdu influensiá fuertemente pa faktornan elektróniko (ounke traction control i otro yudansa di koredó ta prohibí), aerodinámika, suspenshon i wil.
E temporada di Formula 1 ta konsistí di un seri di kareda konosí komo "Grand Prix". E karedanan aki ta wòrdu tené riba sirkuito spesialisá i, den un grado ménos, riba sirkuito urbanisá. E total di puntonan anotá den un temporada ta determiná e kampeonnan mundial, pa tantu koredó komo ingeniero diseñadó. Pa partisipá, koredó i ingeniero diseñadó mester tin un super lisensia, e lisensia di kareda mas altu emití pa FIA. Koredó mester kumpli ku rekisitonan spesífiko pa optené un super lisensia, inkluyendo tin por lo ménos 18 aña di edat i gana por lo ménos 40 punto di lisensia den otro klasenan di kareda.

■ Paisnan riba skema di kareda aktual
■ Paisnan ku a organisá un grand prix den pasado
Oropa ta tradishonalmente e sentro di Formula 1. Mayoria di e ekiponan tin nan orígen i fábrika na Oropa, i alrededor di mitar di tur kareda ta tuma lugá einan. Den e último añanan, sinembargo, e deporte a ekspandé rònt mundu. Varios kareda oropeo y amerikano a baha di kantidat na fabor di eventonan nobo na Asia y Medio Oriente. Na 2009, nuebe di e diesocho kareda a tuma lugá pafó di Oropa, miéntras ku na 2025 e kantidat aki lo subi te na 15 di e 24 kareda.
Formula 1 ta un evento televisá mundialmente ku ta atraé miónes di televidente. E derechonan komersial ta den poder di e Formula One Group. Komo e deporte mas karu na mundu, Fórmula 1 tin un impakto ekonómiko signifikante, i desaroyonan polítiko i finansiero denter di e deporte ta wòrdu sigui di aserka pa medionan di komunikashon. Danki na su popularidat mundial, e deporte ta proveé fabrikantenan ku kontraktnan lukrativo di spònser.
Na sèptèmber 2016, Liberty Media a atkerí mayoria di akshonnan den Formula One Group di 18.7%. Liberty Media a kumpra, pa 7 bion euro, e akshonnan for di e invershonista di kapital privá, CVC Capital Partners, ku tabatin e akshonnan mayoritario for di 2005. Eks-doño di Formula 1, Bernie Ecclestone i Bambino Trust, e kompania madre di famia, tambe a bende nan akshonnan di 5.3% i 8.5%, respektivamente na Liberty Media.
Remove ads
Historia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads