1809
rok / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące 1809?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | Sb | Nd | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
39 | 1 | ||||||
40 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
41 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
42 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
43 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
44 | 30 | 31 |
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Rządzący państwami w 1809
Kalendarz na rok 1809
- 25 lutego – książę Józef Poniatowski został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Virtuti Militari.
- 17 marca – król pruski Fryderyk Wilhelm III nakazał przetopić polskie insygnia koronacyjne.
- 21 marca – książę Józef Poniatowski został naczelnym wodzem wojsk polskich Księstwa Warszawskiego.
- 22 marca – marszałek Francji Louis Nicolas Davout został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Virtuti Militari.
- 25 marca – gen. Stanisław Kostka Potocki został prezesem rady ministrów Księstwa Warszawskiego.
- 14 kwietnia – wojska austriackie przekroczyły granicę na Pilicy; początek wojny polsko-austriackiej.
- 15 kwietnia – wojna polsko-austriacka: VII Korpus arcyksięcia Ferdynanda d’Este wkroczył w granice Księstwa Warszawskiego.
- 19 kwietnia – wojna polsko-austriacka: miała miejsce nierozstrzygnięta bitwa pod Raszynem.
- 21 kwietnia – podczas wojny polsko-austriackiej na niespełna trzy tygodnie Toruń został stolicą Księstwa Warszawskiego.
- 23 kwietnia – wojna polsko-austriacka: wojska austriackie zajęły Warszawę.
- 25 kwietnia – wojna polsko-austriacka: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Radzyminem.
- 26 kwietnia – wojna polsko-austriacka: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Grochowem.
- 2/3 maja – wojna polsko-austriacka: w nocy wojska polskie odniosły zwycięstwo w bitwie pod Ostrówkiem.
- 5 maja – wojna polsko-austriacka: dwa polskie szwadrony zostały rozbite w bitwie pod Kockiem.
- 14 maja – wojna polsko-austriacka: zajęcie Lublina przez Polaków.
- 15 maja – wojna polsko-austriacka: nieudany austriacki atak na Toruń.
- 18 maja – wojna polsko-austriacka: wojska polskie zdobyły Sandomierz.
- 20 maja – wojna polsko-austriacka: wojska polskie zdobyły twierdzę Zamość.
- 27 maja – wojna polsko-austriacka: zajęcie Lwowa przez Polaków.
- 1 czerwca – wojna polsko-austriacka: Austriacy zagrożeni przez zbliżające się wojska polskie ewakuowali się z Warszawy.
- 2 czerwca – wojna polsko-austriacka: został utworzony Rząd Centralny Wojskowy Tymczasowy Obojga Galicji.
- 11 czerwca – wojna polsko-austriacka: zwycięstwo Austriaków w bitwie pod Jedlińskiem.
- 12 czerwca – wojna polsko-austriacka: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Wrzawami.
- 18 czerwca:
- wojna polsko-austriacka: bitwa pod Zaleszczykami.
- wojna polsko-austriacka: odbicie Sandomierza przez Austriaków.
- 5 lipca – wojna polsko-austriacka: rozpoczęła się polska ofensywa z rejonu Radomia na południe.
- 15 lipca – oddziały księcia Józefa Poniatowskiego wkroczyły do Krakowa.
- 23 listopada – przeprowadzono reorganizację armii Księstwa Warszawskiego.
- 7 grudnia – podpisano konwencję między Napoleonem a Fryderykiem Augustem o powiększeniu Wojska Polskiego do 60 tysięcy żołnierzy.
- 5 stycznia – Turcja i Wielka Brytania zawarły traktat przewidujący, że okręty żadnego innego mocarstwa nie będą miały wstępu do cieśnin Dardanele i Bosfor.
- 16 stycznia – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: wojska francuskie pokonały Brytyjczyków w bitwie pod La Coruną.
- 17 stycznia – Napoleon Bonaparte opuścił armię walczącą w Hiszpanii.
- 11 lutego – Amerykanin Robert Fulton opatentował statek parowy.
- 20 lutego – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: wojska francusko-polskie po dwumiesięcznym oblężeniu zdobyły Saragossę.
- 4 marca – James Madison został 4. prezydentem Stanów Zjednoczonych.
- 13 marca – król Szwecji Gustaw IV Adolf został aresztowany przez rebeliantów.
- 17 marca – Fryderyk Wilhelm III rozkazał rozbić i przetopić polskie insygnia koronacyjne. W 1811 roku przeprowadzono w Królewcu ich komisyjne zniszczenie. Z pozyskanego złota i srebra wybito monety. Kamienie szlachetne i inne przedmioty niewykonane z drogocennych kruszców sprzedano.
- 20 marca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk francuskich nad portugalskimi w bitwie pod Bragą.
- 21 marca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk hiszpańskich nad francuskimi w bitwie pod Miajadas.
- 24 marca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: pułk lansjerów nadwiślańskich dowodzony przez płk. Jana Konopkę poniósł porażkę w starciu z wojskami hiszpańskimi pod Yevenes.
- 27 marca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk francusko-polskich nad wojskami hiszpańskimi w bitwie pod Ciudad Real.
- 28 marca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk francuskich nad hiszpańskimi w bitwie pod Medellín.
- 29 marca:
- utworzono Wielkie Księstwo Finlandii.
- Gustaw IV Adolf został zmuszony do abdykacji po klęskach wojennych i utracie Finlandii na rzecz Rosji.
- Kwiecień – powstała piąta koalicja antyfrancuska.
- 8 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: Austria zaatakowała Bawarię.
- 10 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: wojska austriackie przekroczyły rzekę Inn i zaatakowały sprzymierzoną z Francją Bawarię.
- 11-12 kwietnia – wojny napoleońskie: miała miejsce bitwa morska pod Basque Roads.
- 16 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich nad francusko-włoskimi w bitwie pod Sacile.
- 18 kwietnia – holenderski Tilburg uzyskał prawa miejskie.
- 19 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriackimi w bitwie pod Teugen-Hausen.
- 20 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo Francuzów nad Austriakami w bitwie pod Abensbergiem.
- 21 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriackimi w bitwie pod Landshut.
- 22 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francusko-bawarsko-wirtemberskich nad austriackimi w bitwie pod Eckmühl.
- 23 kwietnia – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriackimi w bitwie pod Ratyzboną.
- 24 kwietnia – założono miasto Florida w Urugwaju.
- 5 maja:
- 6 maja – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: wojska francuskie rozpoczęły oblężenie Girony w Hiszpanii.
- 12 maja – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk brytyjskich nad francuskimi w II bitwie pod Porto.
- 13 maja – V koalicja antyfrancuska: po trzydniowym oblężeniu Napoleon Bonaparte zajął po raz drugi Wiedeń.
- 14 maja – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk francuskich nad portugalskimi w bitwie pod Alcantarą.
- 17 maja – Napoleon Bonaparte podjął decyzję o likwidacji istniejącego od 756 roku Państwa Kościelnego i przyłączeniu tego obszaru do Francji.
- 22 maja – V koalicja antyfrancuska: zakończyła się bitwa pod Aspern.
- 25 maja – V koalicja antyfrancuska: stoczono I bitwę pod Bergisel.
- 29 maja – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo Austriaków nad sprzymierzonymi z Francuzami wojskami bawarskimi w II bitwie pod Bergisel.
- 31 maja – rewolucja serbska: zwycięstwo wojsk tureckich w bitwie pod Čegarem.
- 6 czerwca:
- Karol XIII został królem Szwecji.
- ogłoszono nową konstytucję Szwecji.
- 9 czerwca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk hiszpańskich nad francuskimi w bitwie pod Puente Sanpayo.
- 14 czerwca – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francusko-włoskich nad austriacko-węgierskimi w bitwie pod Raab.
- 18 czerwca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo wojsk francuskich nad hiszpańskimi w bitwie pod Belchite.
- Lipiec – papież Pius VII został aresztowany i wywieziony do Francji.
- 6 lipca – V koalicja antyfrancuska: klęska wojsk austriackich w bitwie z wojskami francuskimi pod Wagram.
- 28 lipca – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zakończyła się bitwa pod Talavera de la Reyna.
- 10 sierpnia – Ekwador proklamował niepodległość (od Hiszpanii).
- 11 sierpnia – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: zwycięstwo francuskie w bitwie pod Almonacid de Toledo.
- 16 sierpnia – założono Uniwersytet Humboldtów w Berlinie.
- 17 września – w wyniku pokoju we Fredrikshamn Szwecja scedowała Finlandię na Rosję; król Szwecji Gustaw IV został zmuszony abdykować.
- 2 października – flota brytyjska odniosła zwycięstwo nad Francuzami pod Zakintos i opanowała wyspy: Zakintos, Kefalinia i Kithira.
- 4 października – Spencer Perceval został premierem Wielkiej Brytanii.
- 14 października – podpisano pokój w Schönbrunn między Austrią a Francją, Francja zagarnęła ziemie nad Adriatykiem, a Austria zrzekła się ziem III rozbioru i cyrkułu zamojskiego na rzecz Księstwa Warszawskiego. Austria zrzekała się Nowej Galicji, uzyskanej w wyniku III rozbioru Polski. Austria zmuszona została ponadto do przekazania Rosji okręgu tarnopolskiego.
- 1 listopada – V koalicja antyfrancuska: sprzymierzeni z Francuzami Bawarczycy pokonali tyrolskich powstańców w IV bitwie pod Bergisel.
- 19 listopada – V koalicja antyfrancuska: w bitwie pod Ocañą wojska francuskie dowodzone przez marszałka Nicolasa Soulta i króla Józefa Bonaparte odniosły swe największe zwycięstwo w czasie wojny w Hiszpanii.
- 25 listopada – pod Berlinem zaginął bez śladu brytyjski dyplomata Benjamin Bathurst.
- 12 grudnia – wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: wojska francuskie zdobyły Gironę.
- 15 grudnia – Napoleon Bonaparte rozwiódł się z Józefiną.
- 25 grudnia – w swym domu w Danville w stanie Kentucky lekarz Ephraim McDowell przeprowadził pionierską operację usunięcia (bez znieczulenia) torbieli jajnika o wadze 10 kg. 45-letnia pacjentka Jane Crawford przeżyła zabieg.
- 4 stycznia – Louis Braille, francuski wynalazca alfabetu Braille’a (zm. 1852)
- 15 stycznia – Pierre-Joseph Proudhon, francuski dziennikarz, politolog (zm. 1865)
- 19 stycznia – Edgar Allan Poe, amerykański poeta, nowelista (zm. 1849)
- 26 stycznia – Jan Krzeptowski (Sabała), góral podhalański, honorowy przewodnik tatrzański, muzykant, myśliwy, gawędziarz i pieśniarz (zm. 1894)
- 3 lutego – Felix Mendelssohn-Bartholdy, niemiecki kompozytor, pianista, dyrygent (zm. 1847)
- 12 lutego
- Karol Darwin, twórca teorii ewolucji (zm. 1882)
- Abraham Lincoln, szesnasty prezydent USA (zm. 1865)
- 27 lutego – Jan Cornay, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1837)
- 3 marca – Paula Frassinetti, włoska zakonnica, założycielka Sióstr św. Doroty, święta katolicka (zm. 1882)
- 24 marca – Joseph Liouville, francuski matematyk (zm. 1882)
- 1 kwietnia (lub 31 marca) – Nikołaj Gogol (ros. Николай Васильевич Гоголь), rosyjski pisarz, dramaturg (zm. 1852)
- 15 kwietnia – Hermann Grassmann, niemiecki polihistor (zm. 1877)
- 18 kwietnia
- Maria Anna Blondin, kanadyjska zakonnica, założycielka Sióstr św. Anny, błogosławiona katolicka (zm. 1890)
- Wojciech Stępek, polski duchowny katolicki, polityk (zm. 1877)
- 21 kwietnia – Robert Mercer Taliaferro Hunter amerykański polityk, senator ze stanu Wirginia (zm. 1887)
- 12 maja – Robert Charles Winthrop, amerykański polityk, senator ze stanu Massachusetts (zm. 1894)
- 21 czerwca – Dominik Alojzy Magnuszewski, polski pisarz (zm. 1845)
- 28 czerwca – Jakub Rarkowski, niemiecki polityk pochodzenia polskiego, burmistrz Olsztyna (zm. 1872)
- 4 lipca – Louis Ormières, francuski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1890)
- 19 lipca – Jakob Henle, niemiecki anatom (zm. 1885)
- 24 lipca – Kazimierz Stronczyński, polski sfragistyk, paleograf, numizmatyk, badacz architektury, kolekcjoner, polityk (zm. 1896)
- 27 sierpnia – Hannibal Hamlin, amerykański polityk, wiceprezydent USA (zm. 1891)
- 4 września – Juliusz Słowacki, polski poeta (zm. 1849)
- 2 października – Franciszek Śniegoń, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy wrocławski (zm. 1891)
- 24 października – Daniel Clark, amerykański polityk, senator ze stanu New Hampshire (zm. 1891)
- 27 października – Piotr Donders, holenderski redemptorysta, misjonarz, błogosławiony katolicki (zm. 1887)
- 10 grudnia – George Goldthwaite, amerykański polityk, senator ze stanu Alabama (zm. 1879)
data dzienna nieznana:
- Aleksander Wicherski, polski kompozytor, krytyk muzyczny, malarz, poeta (zm. 1857)
- Magdalena Yi Yŏng-hŭi, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
- Osobny artykuł: Zmarli w roku 1809.
- Tłusty czwartek: 9 lutego
- Ostatki: 14 lutego
- Popielec: 15 lutego
- Niedziela Palmowa: 26 marca
- Wielki Czwartek: 30 marca
- Wielki Piątek: 31 marca
- Wielka Sobota: 1 kwietnia
- Wielkanoc: 2 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 3 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 11 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 21 maja
- Boże Ciało: 1 czerwca