Andrzej I węgierski
król Węgier w XI wieku / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Andrzej I węgierski?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Andrzej I Biały lub Katolik (węg. Endre, Fehér/ Katolikus András/ Endre; ur. ok. 1015, zm. w 1060 lub 1061) – pochodzący z dynastii Arpadów król Węgier od 1046/1047 roku do swojej śmierci. Wywodził się z młodszej gałęzi dynastii Arpadów. Po piętnastoletnim pobycie na wygnaniu powrócił do kraju i wstąpił na tron w czasie potężnego buntu pogańskiego. Spacyfikował ów bunt i umocnił pozycję wiary chrześcijańskiej. Próbował zapewnić następstwo po sobie swojemu synowi Salomonowi, co wywołało opór ze strony jego braci, którzy siłą pozbawili Andrzeja tronu.
król Węgier | |||
Okres | |||
---|---|---|---|
Poprzednik | |||
Następca | |||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | |||
Data urodzenia |
ok. 1015 | ||
Data śmierci |
1060 lub 1061 | ||
Ojciec | |||
Matka |
nieznana | ||
Żona | |||
Dzieci | |||
|
Stryjeczny bratanek Stefana I Świętego. Po 1031 roku opuścił Węgry. Z ruską pomocą powrócił na Węgry w 1046 roku. Z pomocą Vaty, przywódcy pogańskiego powstania, pokonał króla Piotra Orseolo i w 1047 roku objął rządy. Następnie stłumił powstanie Vaty. Skutecznie odpierał najazdy cesarza Henryka III. Po narodzinach syna Salomona w 1057 roku popadł w konflikt ze swoim bratem Belą. Pokonany przez brata w 1060 roku w bitwie pod Mosony został wzięty do niewoli, w której zmarł.