Bajt

Bajt (dop. bajtu lub bajta[1]) – najmniejsza adresowalna jednostka informacji pamięci komputerowej[2], składająca się z bitów.

Zobacz też: inne znaczenia.

Zwykle przyjmuje się, że jeden bajt to 8 bitów[3][2], choć to nie wynika z powyższej definicji. W związku z tym, w praktyce jeden bajt może zawierać dowolną liczbę bitów. Aby uniknąć niejednoznaczności, jednostka składająca się z ośmiu bitów zwana jest również oktetem. Bywa też, że bajt definiuje się jako 8 bitów, a najmniejszą adresowalną jednostkę pamięci – jako znak (ang. char).

W starszych maszynach nie stosowano pojęcia bajt ani oktet, najmniejszą jednostką było słowo maszynowe (np. 24-bitowe w maszynach standardu ICL, jak polskie Odry, albo 60-bitowe w maszynach CDC, czy 36-bitowe w Honeywell). W Odrach serii 1300 rozkazy działające na znakach adresowały pojedynczy znak używając specjalnego dla nich trybu adresowania (dodatkowych 2 bitów adresu znaku w słowie).

Ośmiobitowy bajt można podzielić na dwa czterobitowe nibble lub nybble (od ang. nibble – kęsek) bądź tetrady. Wyróżnia się mniej znaczący (dolny) i bardziej znaczący (górny) nibble/tetradę, składające się odpowiednio z bitów 0–3 i 4–7. Spotyka się też określenie strefa i cyfra wywodzące się od kodowania znaków kodem EBCDIC, oznaczające odpowiednio starszą i młodszą tetradę. Określenia nibble używa się często przy operacjach w kodzie BCD lub skompresowanym BCD.