Biała rewolucja
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Biała rewolucja (pers. انقلاب سفید – Enghelab-e sefid) – proces modernizacji Iranu na wzór zachodni, wdrożony przez szacha Mohammada Rezę Pahlawiego w 1963. Obejmował m.in. reformę rolną, modernizację szkolnictwa i systemu służby zdrowia, nadanie kobietom praw wyborczych. Szach miał nadzieję, że przemiany podniosą poziom życia społeczeństwa, zwłaszcza jego uboższych warstw, a tym samym skłonią większość Irańczyków do popierania monarchii, mimo panującego autorytarnego systemu rządów.
Biała rewolucja znacząco zmieniła strukturę społeczną Iranu: likwidacji uległa klasa wielkich posiadaczy ziemskich, kilka milionów chłopów pierwszy raz wykupiło ziemię na własność. Podniósł się poziom szkolnictwa i opieki medycznej, wzrosła liczba szkół i przychodni. Równocześnie biała rewolucja wywołała ogromny sprzeciw wśród duchowieństwa szyickiego, które zorganizowało przeciwko zmianom wielotysięczne protesty. Ich uczestnikami byli również Irańczycy o poglądach lewicowych lub liberalnych, którzy nie byli przeciw modernizacji kraju, lecz domagali się jego demokratyzacji. W toku protestów przeciw białej rewolucji liderem opozycji antymonarchicznej stał się Ruhollah Chomejni.