Bitwa pod Słupią

Bitwa pod Słupią – zwycięska bitwa partyzancka stoczona 2 sierpnia 1944 przez oddziały Batalionów Chłopskich pod Słupią z oddziałami niemieckimi należącymi do 17 Dywizji Pancernej^[1].

Bitwa pod Słupią

II wojna światowa, front wschodni
Pomnik upamiętniający partyzantów Batalionów Chłopskich poległych w bitwie pod Słupią
Czas	2 sierpnia 1944
Miejsce	Słupia i teren wokół miejscowości
Terytorium	Polska pod okupacją III Rzeszy (Generalne Gubernatorstwo)
Wynik	zwycięstwo oddziałów partyzanckich
Strony konfliktu
Bataliony Chłopskie  ZSRR  III Rzesza
Dowódcy
Piotr Pawlina
Siły
Oddziały Batalionów Chłopskich w sile około 120–130 ludzi. Patrol Armii Czerwonej w sile 3 pojazdów pancernych Oddziały 17 Dywizji Pancernej
Straty
9 zabitych, 5 rannych 18 zabitych, 86 wziętych do niewoli
Położenie na mapie okupowanej Polski w latach 1941–1944 miejsce bitwy
50°22′55″N 21°02′26″E

Tablica na pomniku w Słupi poświęcona poległym podczas bitwy partyzantom Batalionów Chłopskich

Przebieg bitwy

Po otrzymaniu informacji, że w Słupi zatrzymał się tabor niemiecki podążający do Szczucina, Piotr Pawlina kwaterujący w Sydzynie jako dowodzący Oddziałem Partyzanckim BCh „Piotr” wydał rozkaz zorganizowania zasadzki i zaatakowania kolumny niemieckiej, kiedy ta znajdzie się na drodze ze Słupi do Rataj. Po nocnym marszu partyzanci dotarli na planowane miejsce zasadzki. Korzystając z gęstej mgły bechowcy niepostrzeżenie doszli prawie do samej drogi, którą posuwała się niemiecka kolumna. Wywiązała się walka, w której uczestniczyły między innymi pododdziały Bogdana Bednarskiego „Sępa”, Mariana Śliwińskiego „Lota” i Jana Kopacza „Adka”. Atak na zaskoczonych żołnierzy niemieckich zakończył się całkowitym powodzeniem. W walce zdobyto wiele broni ręcznej i maszynowej, oraz 3 moździerze z amunicją. Na polu walki pozostały też 42 wozy ze sprzętem.

Do walki doszło także z oddziałem niemieckim kwaterującym w Słupi. Niemcy nie dali się zaskoczyć, zorganizowali obronę i stawili twardy opór. Około godziny dziesiątej na teren potyczki dotarły wojska radzieckie walczące o utworzenie przyczółka baranowsko-sandomierskiego, w sile trzech pojazdów pancernych, przesądzając o losie bitwy. Żołnierze Armii Czerwonej o toczonej przez partyzantów walce zostali poinformowani przez profesora Stanisława Szczotkę i porucznika Stanisława Gonia. Wzięci do niewoli niemieccy jeńcy zostali przekazani żołnierzom Armii Czerwonej^[2]. W walce polegli m.in. Jan Sowa, Władysław Wach, Jan Żal, Władysław Dufaj, Franciszek Godzwon, Marian Walęzak i Władysław Płachta. Ranny został Bogdan Bednarski „Sęp” dowodzący plutonem atakującym czoło kolumny niemieckiej. Rany odnieśli także Feliks Glica, Marian Guca, Stanisław Idzik, Antoni Wójtowicz i Franciszek Tłomak^[3].

Ocena niemiecka bitwy pod Słupią, tendencyjna i starająca się ukryć rozmiar porażki zawarta została w meldunku o treści^[4]:

Dnia 2.8.1944 r. godz. 9 wieś Słupia 11-9 km od Szczucina 8-my szwadron 17 dywizji pancernej w sile 1 oficer i 25 żołnierzy zostali napadnięci przez silną bandę.

Upamiętnienie

Ku czci poległych partyzantów w Słupi młodzież usypała kopiec^[5]. W 1965 w miejscu kopca z inicjatywy społeczności Słupi i Pacanowa powstał pomnik. W 1989 z okazji 45 rocznicy partyzanckiej bitwy pomnik został odrestaurowany^[6].

Inne akcje Batalionów Chłopskich

• Rozbicie więzienia w Pińczowie
• Zatopienie statku Tannenberg
• Wysadzenie pociągu amunicyjnego pod Gołębiem