Cyrylica serbska

wariant cyrylicy stworzony w XIX wieku / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:

Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Cyrylica serbska?

Podsumuj ten artykuł dla 10-latka

POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA

Cyrylica serbska (serb. српска ћирилица / srpska ćirilica) – wariant klasycznej cyrylicy stworzony na potrzeby języka serbskiego w 1818 roku przez serbskiego lingwistę Vuka Karadžicia. Jeden z dwóch wariantów zapisu trzech ustandaryzowanych odmian języka serbsko-chorwackiego: serbskiej, bośniackiej i czarnogórskiej obok alfabetu łacińskiego.

SerbCyrAlphabet.png
Alfabet serbski. Wytłuszczone kształty liter nie pojawiają się w alfabecie łacińskim (część liter zgodnych co do kształtu z alfabetem łacińskim ma także całkowicie inną wymowę)

Karadžić oparł swój alfabet na zapisie używanym w języku staroserbskim. Duży nacisk położył na maksymalne uproszczenie w odczytywaniu liter, usunął archaiczne litery i dodał kilka spółgłosek charakterystycznych dla mówionego języka serbskiego. W tym samym czasie chorwaccy językoznawcy pod kierownictwem Ljudevita Gaja zaadaptowali alfabet łaciński do używania na terenach zamieszkałych przez Słowian południowych stosując zasady podobne do tych użytych przy tworzeniu cyrylicy serbskiej przez Karadžicia. Rezultatem wspólnych wysiłków strony serbskiej i chorwackiej było stworzenie dwóch różniących się zapisem, lecz podobnych fonetycznie i składniowo form zapisu języków południowosłowiańskich.

Alfabet stworzony przez Karadžicia został oficjalnie wprowadzony w Serbii w 1868 roku i pozostawał w użyciu aż do okresu międzywojennego. W okresie Królestwa Jugosławii zarówno alfabet łaciński Karadžicia, jak i jego zapis cyrylicą miały status oficjalnego alfabetu państwowego i były traktowane wymiennie, podobny status nadano obu alfabetom w okresie istnienia Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. Alfabet oparty na zapisie łacińskim jest w dzisiejszych czasach używany na terenie Chorwacji (wyłącznie alfabet łaciński) oraz obok cyrylicy w Serbii, Bośni i Hercegowinie oraz w Czarnogórze. W Serbii alfabet oparty na cyrylicy jest traktowany jako zapis bardziej tradycyjny, w przeciwieństwie do alfabetu łacińskiego, który jest używany do zapisu niższego rzędu aktów prawnych. Cyrylica serbska wywarła również duży wpływ na powstający alfabet macedoński, który jest oparty na zapisie serbskim.

Oops something went wrong: