Czepek (botanika)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Czepek (calyptra) – u mchów i wątrobowców ściany rodni osłaniające rozwijający się w ich wnętrzu sporofit. U wątrobowców sporofit najpierw dojrzewa pod osłoną czepka, a następnie go przebija, wyrastając ponad niego[1]. Także u torfowców ściana rodni pęka i rozrywa się na szczycie, pozostając w efekcie u nasady sporofitu i tworząc tu pochwę (vaginula)[2]. U większości mchów sporofit rozwijając się, powoduje oderwanie się czepka u nasady i unosi go na puszce zarodni[3][1].
Czepek u różnych gatunków ma różny kształt – bywa lejkowaty lub kloszowaty; okrywa zarodnię w różnym stopniu – czasem zupełnie, a czasem tylko w jej części szczytowej; bywa nagi lub owłosiony[2]. Pełni istotną rolę diagnostyczną przy oznaczaniu mchów. Odgrywa też istotną rolę dla rozwoju sporofitu – eksperymentalne usunięcie czepka uniemożliwiało właściwy rozwój zarodni[1].
Ponieważ czepek stanowi fragment gametofitu – w przeciwieństwie do przykrywanego sporofitu jest haploidalny[3].