Czołg pościgowy (ang. cruiser tank – dosłownie, czołg krążowniczy), nazywany też czołgiem szybkim – był koncepcją opracowaną i rozwiniętą w Wielkiej Brytanii przed i w czasie II wojny światowej. W założeniu były to czołgi, które miały działać – tak jak morskie krążowniki, tj. wykorzystywać swą szybkość do niespodziewanego ataku i działania na tyłach nieprzyjaciela, niezależnie od powolnej piechoty, według teorii użycia czołgów, której eksponentami byli Percy Hobart i Liddell Hart. Najważniejszą charakterystyką takiego czołgu miała być duża szybkość, były więc często słabo uzbrojone i opancerzone[1].
Przebieg II wojny światowej raczej negatywnie zweryfikował ten pomysł (a także koncepcję czołgu piechoty). Brytyjskie czołgi szybkie drugiej połowy wojny odpowiadały już faktycznie pod względem konstrukcji i własności bojowych czołgom średnim używanym przez inne armie. Ostatnim czołgiem klasyfikowanym w Wielkiej Brytanii początkowo jako czołg szybki był Centurion, który jest uważany za pierwszy typ czołgu podstawowego[2].
Drugim krajem rozwijającym koncepcję czołgu szybkiego na dużą skalę był ZSRR, gdzie na podstawie amerykańskiej licencji czołgu Christiego, rozwinięto własną linię czołgów BT, przede wszystkim BT-2, BT-5 i BT-7. Nazwa była skrótem od bystrochodnyj tank – "czołg szybki". Cechą tych czołgów był ich napęd kołowo-gąsienicowy, pozwalający na poruszanie się po dobrych drogach z większą prędkością na kołach, ze zdjętymi gąsienicami, oraz słabe opancerzenie, ograniczające ich wartość bojową. Z rozwoju linii radzieckich czołgów szybkich wywodził się jednak udany czołg średni T-34[3].
Oprócz tych krajów, projekty czołgów szybkich powstawały także w innych krajach, jak USA (kołowo-gąsienicowy czołg Christiego[4]), Polska (kołowo-gąsienicowy PZInż 10 TP[5]), Włochy, lecz nie były produkowane.
Nieco podobną klasą do czołgów szybkich były francuskie czołgi kawalerii (Hotchkiss H-35, Somua S-35, AMC 1935), jednakże ich zadaniem było w założeniu współdziałanie z kawalerią i w tym sensie były bardziej taktycznie zbliżone do czołgów piechoty, nie mając działać samodzielnie[6].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
