Filozofia

różnie definiowane rozważania rozumowe nienależące do nauk szczegółowych / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:

Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Filozofia?

Podsumuj ten artykuł dla 10-latka

POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA

Filozofia (stgr. φιλοσοφία od: stgr. φίλος – „miły, ukochany” i stgr. σοφία – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej. Obejmuje te krytyczne rozważania, które nie są oparte na wierze i nie należą do żadnej z nauk formalnych ani empirycznych. Bywa zaliczana do nauk i kontrastowana z naukami szczegółowymi. Czasem definiuje się ją:

Hortus_Deliciarum%2C_Die_Philosophie_mit_den_sieben_freien_K%C3%BCnsten.JPG
Herrada z Landsbergu, Hortus deliciarum, Philosophia et septem artes liberales
Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_038.jpg
Rembrandt, Medytujący filozof, 1632
Le_Penseur_in_the_Jardin_du_Mus%C3%A9e_Rodin%2C_Paris_March_2014.jpg
Auguste Rodin, Myśliciel, 1902
Odcinek podkastu Nasze Źródła z Andrzejem Serafinem i Markiem Sławińskim

Zakres znaczeniowy filozofii ewoluował[2] i w latach 20. XXI wieku pozostaje on wieloznaczny:

Filozofia wyłoniła się najpóźniej w starożytności, niezależnie na co najmniej trzech obszarach Eurazji: w basenie Morza Śródziemnego, na subkontnencie indyjskim oraz w Chinach, przez co wyróżnia się trzy tradycje filozoficzne: zachodnią i dwie wschodnie: indyjską oraz chińską. Ta pierwsza występowała nie tylko w Europie, ale również na innych obszarach kultury greckiej, hellenistycznej, rzymsko-bizantyjskiej oraz islamskiej. Nazwy pozostałych dwóch tradycji także opisują obszar tylko w przybliżeniu, ponieważ myśl indyjską – związaną z hinduizmem – rozwijano także w innych miejscach Azji, a idee chińskie dotarły też do innych obszarów Azji Wschodniej. Geograficzne granice tych filozofii zatarły się w epoce globalizacji.

Z filozofii wyłoniły się pewne koncepcje, które stały się później hipotezami ściśle naukowymi jak atomizm, który dodatkowo został potwierdzony, tj. stał się paradygmatem badawczym. W XIX wieku jedna z dyscyplin filozofii – logika – stała się dziedziną matematyki. Filozofia zajmuje się też samą definicją naukowości – zwaną problemem demarkacji – i posłużyła krytyce koncepcji, które postulowano jako naukowe, np. marksizmu i psychoanalizy. Filozofia wytworzyła też i rozwinęła szereg doktryn politycznych i ideologii, wpłynęła na ewolucję religii i sztuki. Najpóźniej od XX wieku wpływowym filozofom przyznaje się nagrody opisane w osobnej sekcji.

Oops something went wrong: