Kuršis, wcześniej HMS Dulverton – brytyjski, następnie litewski niszczyciel min typu Hunt. Służył w brytyjskiej Royal Navy jako HMS „Dulverton” (M 35) od 1983 do 2005 roku, po czym został sprzedany Litwie i w 2011 roku wszedł do służby w Litewskiej Marynarce Wojennej pod nazwą „Kuršis” (numer burtowy M 54).
 „Kuršis” w 2012 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
3 listopada 1982 |
 Royal Navy
| |
| Nazwa |
HMS Dulverton |
| Wejście do służby |
4 listopada 1983 |
| Wycofanie ze służby |
2005 |
 Litewska Marynarka Wojenna
| |
| Nazwa |
Kuršis |
| Wejście do służby |
2011 |
| Los okrętu |
w służbie (2024) |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
615 ts standardowa |
| Długość |
60 m |
| Szerokość |
10 m |
| Zanurzenie |
3,4 m |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o mocy 3800 hp, 2 śruby | |
| Prędkość |
14 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 1 armata plot. 40 mm L/70 2 km 7,62 mm | |
| Załoga |
40-45 |
Budowa
Okręt był siódmą jednostką z typu brytyjskich niszczycieli min Hunt[1]. Budowę zamówiono 19 czerwca 1980 roku w stoczni Vosper Thornycroft Ltd w Woolston (część Southampton)[1][2]. Okręt wodowano 3 listopada 1982 roku, a budowę ukończono i okręt przekazano marynarce 4 listopada 1983 roku[3]. Koszt budowy wynosił ok. 35 mln funtów[1].
Opis
Okręty typu Hunt miały kadłub zbudowany z plastiku wzmocnionego włóknem szklanym (GRP)[1]. Wyporność standardowa wynosiła 615 ts, a pełna 725 ts[1]. Według nowszych źródeł, w służbie litewskiej wyporność pełna wynosiła 762 ton (metrycznych)[3]. Długość całkowita wynosiła 60 m, a na linii wodnej 57 m, szerokość: 10 m, a maksymalne zanurzenie: 3,4 m[1]. Załoga liczyła pierwotnie 45 osób, a po modernizacji 40 osób, w obu przypadkach 6 oficerów[1][3].
Uzbrojenie służyło tylko do samoobrony i stanowiła je pierwotnie automatyczna armata uniwersalna Bofors 40 mm[1][2]. Do połowy lat 90. na okrętach tego typu armata była wymieniana na Oerlikon/BMARC DS30B kalibru 30 mm L/75 i dodawane były dwa działka kalibru 20 mm Oerlikon/BMARC GAM-C01[2]. W służbie litewskiej uzbrojenie ponownie stanowi armata 40 mm Bofors L/70, uzupełniona przez dwa karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm[3].
Napęd pierwotnie stanowiły dwa silniki wysokoprężne Ruston-Paxman 9-59K Deltic o mocy łącznej 3800 hp, napędzające dwie śruby, pozwalające na osiąganie prędkości maksymalnej 15 węzłów[2]. Ponadto okręty miały pomocniczy napęd hydrauliczny pozwalający na osiąganie prędkości do 8 węzłów, napędzany przez silnik Deltic 9-55B o mocy 780 hp, napędzający też agregaty prądotwórcze[2]. Zasięg wynosił 1500 mil morskich przy prędkości 12 węzłów[2]. Po modernizacji silniki wymieniono na Caterpillar C32 zbliżonej mocy[3].
Wyposażenie nawigacyjne obejmowało radar Kelvin Hughes Type 1006 lub 1007 (pasmo I)[2]. Po modernizacji okręt ma radar Sperry (pasmo I)[3]. Wyposażenie do poszukiwania min obejmowało pierwotnie sonar Plessey Type 193M Mod 1[2] (według starszych źródeł, Type 2093)[1]. Ponadto okręty miały sonar wysokiej częstotliwości Mil Cross do unikania min na kursie i sonar Type 2059 do śledzenia pojazdów podwodnych[2]. Po 1990 roku okręty typu Hunt otrzymały system nawigacyjny Racal Mk 53[2]. Po modernizacji „Kuršis” wyposażony został w sonar kadłubowy Thales 2193 (100/300 kHz) i system informacji bojowej Thales M-Cube[3].
Okręty przenosiły dwa zdalnie kierowane pojazdy podwodne PAP 104 do zwalczania min, a od 1988–1989 roku także nowsze PAP 105[1][2]. Okręty ponadto miały trały magnetyczne MS 14, holowany trał akustyczny Sperry MSSA Mk 1 i klasyczne trały kontaktowe Oropesa Mk8[2]. Po modernizacji okręt otrzymał system przeciwminowy z jednorazowymi pojazdami podwodnymi ECA K-ster[3].
Służba
W Wielkiej Brytanii
HMS „Dulverton” (numer burtowy M 35) został wcielony do służby w brytyjskiej Royal Navy 4 listopada 1983 roku[3]. Został przydzielony początkowo do 1 Eskadry Niszczycieli Min (1st MCM Squadron)[1]. Na początku 1991 roku brał udział w wojnie w Zatoce Perskiej, powracając w maju do Wielkiej Brytanii[4][5]. Okręt bazował w Rosyth do listopada 1995 roku, a następnie w Portsmouth, nadal w składzie 1 Dywizjonu Niszczycieli Min[6].
Po zakończeniu zimnej wojny i zmniejszeniu zagrożeń, w 1997 roku z okrętu zdjęto wyposażenie przeciwminowe i skierowano go do zadań patrolowych wokół Irlandii Północnej (razem z bliźniaczymi „Cottesmore” i „Brecon”)[3][7]. W 2005 roku został wycofany ze służby w Royal Navy[3].
W Litwie
27 listopada 2008 roku Litwa podpisała z Wielką Brytanią umowę na zakup dwóch niszczycieli min „Cottesmore” i „Dulverton”, po ich uprzedniej modernizacji i ponownym wyposażeniu w sprzęt przeciwminowy[3]. Modernizacja była zlecona firmie Thales UK z udziałem podwykonawców. Został zainstalowany nowy system dowodzenia, sonar, radary, silniki i wyposażenie do zwalczania min[3]. W kwietniu 2011 roku załogi rozpoczęły ostatni etap szkolenia w Wielkiej Brytanii przed przeprowadzeniem okrętów[8]. Oba okręty weszły do służby litewskiej w 2011 roku, a dawny „Dulverton” otrzymał nazwę „Kuršis” i numer burtowy M 54[3]. Nazwę przejął po pozostającym jeszcze w służbie niszczycielu min pochodzenia niemieckiego „Kuršis” (M 51)[9].
„Kuršis” między innymi brał udział w manewrach BALTOPS w 2012 i 2015 roku[10][11].
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
