Literatura hiszpańska okresu romantyzmu
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Romantyzm – to ruch rewolucyjny, który pojawił się we wszystkich sferach życia, a w sztuce zerwał ze schematami ustanowionymi w epoce klasycyzmu broniąc fantazji, wyobraźni i irracjonalnych sił ducha. Klasycyzm utrzymywał się nadal u niektórych autorów, ale byli tacy, którzy – jak np. książę de Rivas czy José de Espronceda – początkowo wyznając idee klasycystyczne przeszli następnie dość skwapliwie do romantyzmu. Wielu innych było zdecydowanymi romantykami od samego początku.
|
Ten artykuł należy dopracować |
Pochodzenie terminu „romantyczny” nie jest jasne, a poza tym romantyzm rozwija się różnie w różnych krajach. W Anglii pojawia się już w wieku XVII w znaczeniu nierealny. Samuel Pepys (1633-1703) używa go w znaczeniu wzruszający i miłosny. James Boswell (1740-1795) używa terminu romantic w swoim Account of Corsica na wyrażenie czegoś pełnego namiętności i emocji. W Niemczech przymiotnik romantyczny został użyty przez Johanna Gottfrieda Herdera jako synonim wyrazu średniowieczny. Później określenie romanhaft (powieściowy, zmyślony) zostało zastąpione przez inny przymiotnik o znaczeniu bogatszym o odcień emocji i namiętności, a mianowicie romantisch (romantyczny). We Francji Jean-Jacques Rousseau posługuje się terminem romantique w opisie Jeziora Genewskiego. Słownik Akademii Francuskiej wymienia romantique w znaczeniu ogólnym i literackim. W Hiszpanii, aby spotkać się z tym terminem, trzeba czekać aż do roku 1805, kiedy pojawia się wyraz romancista, oznaczającego kogoś lub coś związanego z powieścią rycerską lub sentymentalną. W latach 1814 i 1818 po wielu sporach używa się podobnych w brzmieniu określeń romanesco (w obecnym znaczeniu rzymski; zmyślony), romancesco (obecnie zmyślony, powieściowy), románico (obecnie romański) i romántico (obecnie romantyczny; sentymentalny).
Prekursorami romantyzmu, który rozwinął się w Europie i w Ameryce, są francuski myśliciel Rousseau (1712-1776) i niemiecki dramatopisarz Goethe (1749-1832). Pod ich wpływem romantycy zaczęli tworzyć dzieła mniej doskonałe i formalnie mniej poprawne, ale głębsze i bardziej wewnętrzne. W swoich poszukiwania zwracali się ku tajemniczości i narzucali prawa uczuć. Ich dewizą była wolność we wszystkich aspektach życia.
W Hiszpanii romantyzm pojawił się później, trwał krótko i był bardziej intensywny, a to dlatego że drugą połową XIX wieku zawładnął realizm, nurt o cechach przeciwstawnych w stosunku do charakteru literatury romantycznej.