Nauru

Nauru (ang. Nauru, nauruański Naoero), oficjalnie Republika Nauru (ang. Republic of Nauru, nauruański Republik Naoero) wcześniej nazywana Pleasant Island[6] – wyspiarskie państwo położone w zachodniej części Oceanu Spokojnego, w Mikronezji, w odległości około 42 km na południe od równika. Jest obecnie najmniejszą republiką na świecie, zarówno pod względem wielkości (21,3 km kwadratowych[7]), jak i liczby ludności (około 12 500 mieszkańców) oraz trzecim, po Monako i Watykanie, najmniejszym państwem na świecie[8]. Wielkość wyłącznej strefy ekonomicznej wynosi 308 480 km², natomiast powierzchnia wód terytorialnych to 41 km²[9].

Quick facts: Konstytucja, Język urzędowy, Stolica, Ustrój ... ▼

Republika Nauru

Republik Naoero
Republic of Nauru

Flaga Herb
Dewiza: (ang.) God’s Will First (Najpierw wola Boga)
Hymn: Nauru Bwiema (na.) Nauru, nasza Ojczyzno)
Konstytucja	Konstytucja Nauru z 29 stycznia 1968
Język urzędowy	angielski, nauruański[1]
Stolica	Yaren[uwaga 1]
Ustrój polityczny	republika parlamentarna
Typ państwa	państwo unitarne
Głowa państwa	prezydent Russ Kun
Szef rządu	prezydent Russ Kun
Przewodniczący parlamentu	Marcus Stephen[2]
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	21,3 km² 0%
Liczba ludności (2017)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	9642[3] 453 osób/km²
PKB (2023)  • całkowite   • na osobę	0,15 mld[4] USD 11 825[4] USD
PKB (PSN) (2023)  • całkowite   • na osobę	0,15 mld[4] dolarów międzynar. 11 342[4] dolarów międzynar.
Waluta	dolar australijski[5] (AUD, $)
Niepodległość	od Australii 31 stycznia 1968
Religia dominująca	protestantyzm
Strefa czasowa	UTC +12
Kod ISO 3166	NR
Domena internetowa	.nr
Kod samochodowy	NAU
Kod samolotowy	C2
Kod telefoniczny	+674
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach

Zasiedlone przez ludy Mikronezji i Polinezji, Nauru zostało zaanektowane przez Cesarstwo Niemieckie w 1888 i pozostawało jego kolonią do 1914, gdy zajęły je wojska australijskie. Po I wojnie światowej Nauru stało się terytorium mandatowym kategorii C Ligi Narodów, administrowanym przez Wielką Brytanię. Podczas II wojny światowej Nauru było okupowane przez wojska japońskie[10].

Po zakończeniu wojny Nauru zostało przekształcone w terytorium powiernicze ONZ i jako jedyne było administrowane przez trzy państwa: Australię, Nową Zelandię oraz Wielką Brytanię. Państwo ogłosiło swoją niepodległość 31 stycznia 1968 roku[1][11].

W pierwszej połowie XX wieku Nauru całkowicie utrzymywało się z wydobycia fosforytów[12]. Na Nauru znajdowały się wówczas jedne z największych złóż tych skał na świecie[12]. Przed uzyskaniem przez wyspę niepodległości eksploatowały je Australia (w ramach British Phosphate Commission), a przedtem też Wielka Brytania i Niemcy. Jednakże po proklamowaniu niepodległości rząd znacjonalizował złoża, powołując do życia Nauruańską Korporację Fosforytową (NPC) w celu podjęcia ich eksploatacji. Z tego powodu w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku Nauru mogło się cieszyć z jednego z najwyższych dochodów na jednego mieszkańca na świecie[12].

W latach osiemdziesiątych rezerwy złóż zaczęły się wyczerpywać, jednocześnie środowisko na wyspie zostało poważnie naruszone, co z kolei przełożyło się na niestabilność rządów[12]. W latach dziewięćdziesiątych Nauru stało się rajem podatkowym, przez co w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku znalazło się pod presją organizacji zwalczającej pranie brudnych pieniędzy. Na skutek nieudanych inwestycji i korupcji rządu zyski wypracowane w poprzednich dekadach zostały roztrwonione, a głównym źródłem dochodów na wyspie stała się pomoc od australijskiego rządu[8].

Najwyższym organem ustawodawczym na Nauru jest 19-osobowy parlament, a najwyższym organem wykonawczym rada ministrów, składająca się zwykle z pięciu ministrów ze stojącym na czele prezydentem (będącym jednocześnie szefem rządu). W przeszłości na Nauru istniały także: Rada Wodzów Nauru, Lokalna Rada Samorządowa Nauru oraz Rada Legislacyjna Nauru[13].