Pałac w Leonpolu

Pałac Łopacińskich w Leonpolu, ob. Kaplica Chrystusa Króla Wszechświata w Leonpolu – pałac znajdujący się w Leonpolu na Białorusi, wybudowany przez Mikołaja Tadeusza Łopacińskiego. Pałac wchodzi w skład zespołu dworsko-parkowego. Obecnie pałac pełni funkcję kaplicy katolickiej pod wezwaniem Chrystusa Króla Wszechświata parafii Matki Bożej Fatimskiej w Powiaciach.

Pałac Łopacińskich,
ob. Kościół Chrystusa Króla Wszechświata w Leonpolu

nr rej. 212Г000561
Pałac, ob. kościół w 2007 roku
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Miejscowość	Leonpol
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	późny barok
Architekt	Jan Borowski (architekt przebudowy z 1925 roku)
Inwestor	Mikołaj Tadeusz Łopaciński
Kondygnacje	2
Rozpoczęcie budowy	1768
Ukończenie budowy	1769
Zniszczono	1863, 1919 (pożary)
Odbudowano	1905-1906, 1925
Pierwszy właściciel	Mikołaj Tadeusz Łopaciński
Kolejni właściciele	Jan Nikodem Łopaciński, Tomasz Ignacy Łopaciński, Józef Adam Łopaciński, Ignacy Dominik Łopaciński, Stanisław Jan Łopaciński, Euzebiusz Marian Łopaciński
Położenie na mapie obwodu witebskiego Pałac Łopacińskich, ob. Kościół Chrystusa Króla Wszechświata w Leonpolu
Położenie na mapie Białorusi Pałac Łopacińskich, ob. Kościół Chrystusa Króla Wszechświata w Leonpolu
55°47′59,5″N 27°46′49,8″E

Historia

Późnobarokowy pałac wybudowano nad brzegiem Dźwiny w latach 1768-69 dla wojewody brzeskiego Mikołaja Tadeusza Łopacińskiego. Jego projektant nie jest znany; uważa się, że mógł nim być Jan Chrzciciel Knackfus lub jezuita Tomasz Żebrowski. Według innych danych pałac zbudowano w latach 1750-52, a jego projektantem był Antoni Abraham Genu.

W 1863 roku w odwecie za udział Łopacińskiego w Powstaniu Styczniowym (Ignacy Dominik Łopaciński był członkiem władz powstańczych) pałac był splądrowany i zniszczony przez kozaków, po czym został opuszczony, a główną siedzibę rodu przeniesiono do Sarii, położonej po drugiej stronie Dźwiny.

Pałac został odbudowany dopiero w latach 1905-06 przez Stanisława Łopacińskiego dla syna Euzebiusza, ostatniego właściciela dóbr, historyka sztuki, znanego bibliofila i kolekcjonera. Budynek spłonął w 1919 roku, po czym został przez Euzebiusza Łopacińskiego przekazany na potrzeby kościoła katolickiego, a po 1925 roku odbudowany i przebudowany jego kosztem przez architekta Jana Borowskiego.

Świątynię urządzono w środkowej, piętrowej części pałacu. Parterowe skrzydła boczne mieściły plebanię i siedziby organizacji społecznych.

Po II wojnie światowej kościół zlikwidowano, a w pałacu mieściły się kolejno: mleczarnia, technikum rolnicze i szkoła specjalna. Po odzyskaniu budynku przez katolików istniała tu parafia w dekanacie miorskim. Od 2016 r. kaplica podlega parafii w Powiaciach.

Architektura

Pałac jest budowlą symetryczną: korpus środkowy, dwukondygnacyjny, zwieńczony jest ozdobnymi barokowymi frontonami od frontu i od ogrodu, parterowe części boczne ujęte są parą wydatnych ryzalitów, o szczytach zwieńczonych trójkątnymi frontonami i narożach ozdobionych pilastrami. Budynek stoi na wysokich piwnicach, do głównego wejścia prowadzą dwudzielne schody.

Obok pałacu stoi oficyna zbudowana na planie podkowy, spełniająca niegdyś rolę spichrza. Druga oficyna, ulokowana symetrycznie do pierwszej, nie zachowała się, na jej miejscu stoi budynek współczesny. Zachowały się czworoboczne filarki czterech furt dworskich, z których dwie znajdowały się po bokach pałacu, a dwie pozostałe – przy oficynach.

Park

Pałac otacza częściowo zachowany park regularno-krajobrazowy opadający ku brzegowi Dźwiny. W lesie, 1,5 km od wsi, wznosi się kolumna ku czci Konstytucji 3 Maja 1791 roku, fundowana przez starostę mścisławskiego Jana Nikodema Łopacińskiego w końcu XVIII wieku.

Galeria

• 
  Pałac przed 1914 rokiem
• 
  Brama pałacowa
• 
  Oficyna przed 1914 rokiem
• 
  Pałac w 2007 roku
• 
  Kolumna ku czci Konstytucji 3 maja 1791 roku

Linki zewnętrzne

• Zespół dworsko-parkowy Łopacińskich w Leonpolu na portalu Radzima.org
• Parafia Chrystusa Króla Wszechświata w Leonpolu