Polana na Stołach
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Polana na Stołach lub krótko Stoły – wysokogórska polana leżąca na Stołach – niewielkim wapiennym masywie górskim w Tatrach Zachodnich, nad Doliną Kościeliską. Znajduje się na grzbiecie oraz wschodnim, stromym stoku, na średniej wysokości około 1300–1360 m. Dawniej była użytkowana pastersko, była częścią Hali Stoły[1]. Znajdowało się na niej kilkanaście szałasów (obecnie tylko 3). Widać z niej Hruby Regiel, Czerwone Wierchy i Giewont oraz na północne ściany Kominiarskiego Wierchu. Widoczny z niej jest także fałd leżący w Organach. Z górnej części polany istniała ścieżka na Suchy Wierch (10 min). Dawniej prowadził nią znakowany szlak na wierzchołek Stołów (obecnie jest zamknięty)[2].
Polana na Stołach w zimie | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Położenie | |||
Pasmo | |||
Wysokość |
ok. 1300–1360 m n.p.m. | ||
Zagospodarowanie |
nieużytek | ||
49°14′58″N 19°51′23″E | |||
|
Pasący na tej polanie nazywani byli zastolany lub zastolanie[1]. W jednym z szałasów ukrywał się w 1944 r. jeden z przywódców Goralenvolku – Wacław Krzeptowski. Istniejące obecnie na polanie 3 szałasy podlegają ochronie (są umieszczone w krajowym rejestrze zabytków). Są to drewniane budynki o niskich zrębach, z charakterystycznymi dachami, zabezpieczonymi przed silnymi wichurami za pomocą specjalnych wiaternic – ram drewnianych leżących na dachu i obciążonych kamieniami. W niższej, dolnej części nazywanej dojarnikiem dojono owce, a także przetrzymywano je podczas zimnych nocy[2].
Po zniesieniu wypasu tereny wokół polany stopniowo zarastają lasem. W 1955 r. polana miała powierzchnię ok. 11 ha, ale w 2004 w wyniku zarośnięcia jej powierzchnia zmniejszyła się o ok. 61%[3]. Z rzadkich w Karpatach gatunków roślin stwierdzono występowanie złoci małej i wiechliny fioletowej[4].