Pomorski Kościół Ewangelicki
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Pomorski Kościół Ewangelicki, Kościół Pomorza (niem. Pommersche Evangelische Kirche, PEK) – dawny niemiecki samodzielny krajowy Kościół protestancki tradycji luterańskiej, 27 maja 2012 przekształcony w Okręg Kościelny Pomorze Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Północnych Niemiec. W chwili rozwiązania był członkiem Ewangelickiego Kościoła Niemiec (EKD), Ewangelickiego Kościoła Unii (Staropruskiej) (EKU, do 2003), Unii Kościołów Ewangelickich (UEK) oraz Niemieckiego Komitetu Narodowego Światowej Federacji Luterańskiej.
Klasyfikacja systematyczna wyznania | |||||||||||
Chrześcijaństwo └ Protestantyzm └ Luteranizm | |||||||||||
Ustrój kościelny | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zasięg geograficzny | |||||||||||
Członkostwo |
Ewangelicki Kościół Niemiec, | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Strona internetowa |
Pomorski Kościół Ewangelicki powstał w XVI wieku w wyniku reformacji i jej skutków polityczno-społecznych na terenie Rzeszy. Założyli go w 1535 roku książęta pomorscy z dynastii Gryfitów w związku postanowieniami sejmu trzebiatowskiego z 1534 roku. Jego ideowym twórcą i organizatorem był Jan Bugenhagen.
Po wojnie trzydziestoletniej i rozbiorze Pomorza Zachodniego, Kościół Pomorza był zmuszony działać pod administracją władz dwóch państw Brandenburgii i Szwecji. Od XVIII wieku był poddawany reformom integrującym go z innymi kościołami krajowymi Królestwa Prus, które zakończyły się w 1817 roku utworzeniem przez króla Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna Pruskiego Kościoła Unijnego. Od XIX wieku Kościół Pomorza stanowił prowincję kościelną tej unii, którą pozostawał do połowy XX wieku. W tym czasie siedzibą konsystorza był Szczecin.
Po II wojnie światowej i zmianie granic państwowych, zasięg terytorialny Kościoła został ograniczony do terytorium Pomorza Przedniego. W 1947 roku siedzibą władz Pomorskiego Kościoła Ewangelickiego zostało miasto Greifswald. W 1950 roku przywrócono w kościele urząd biskupa.
Kościół swoim zasięgiem administracyjnym obejmował Pomorze Przednie, gdzie jest głównym kościołem protestanckim. Od początku lat 90. XX wieku PEK dążył do zjednoczenia z Ewangelicko-Luterańskim Kościołem Meklemburgii (ELLM), chcąc wraz z nim stworzyć jeden protestancki kościół krajowy landu Meklemburgia-Pomorze Przednie. Wspólna deklaracja o unii została podjęta w 2006 roku na synodzie w Züssow. 17 listopada 2007 i 18 listopada 2007 roku synody obydwu wspólnot podjęły uchwały o rozpoczęciu procedury zjednoczenia. Pomorski Kościół Ewangelicki wraz Ewangelicko-Luterańskim Kościołem Meklemburgii i Ewangelicko-Luterańskim Kościołem Północnej Łaby (NELK) zaangażował się również w projekt utworzenia na terenie całych północnych Niemiec jednego Kościoła ewangelickiego. Do połączenia doszło 27 maja 2012 roku[2].