Przywilej toruński

Przywilej toruński został wydany 7 stycznia 1520 przez króla Zygmunta Starego, zaś zatwierdzony 4 grudnia 1520 na sejmie w Bydgoszczy. Jego głównym postanowieniem było wprowadzenie przymusu pańszczyzny w wysokości jednego dnia w tygodniu^[1]. Do czasu wydania statutu toruńskiego wymiar pańszczyzny obciążający chłopa polskiego wynosił od 2 do 4 dni w roku^[2]. Brak ograniczeń dla szlachty i duchowieństwa we władzy nad chłopami prowadził z czasem do wielokrotnego wzrostu pańszczyzny co prowadziło w wielu przypadkach do zbiegostwa chłopów^[3].

Osobny artykuł: przywileje szlacheckie.

Postanowienia

1. ustanowienie obowiązkowego minimalnego zakresu pańszczyzny w wysokości jednego dnia w tygodniu
2. wolna (tylko dla szlachty) żegluga po Wiśle
3. ograniczenie kompetencji sądów miejskich w przypadku, gdy sprawcą przestępstwa dokonanego w mieście jest szlachcic.

Przypisy

1. Adam Tatomir, Tysiąc lat dziejów Polski, Warszawa 1962, s.99.
2. Antoni Mączak. Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku. O.Z Warszawa 1981, s. 34.
3. Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski, Warszawa 1973, s.573.

Link zewnętrzny

• Zmienne koleje Statutu toruńskiego