Skocznia narciarska
obiekt sportowy używany do skoków narciarskich / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Skocznia narciarska?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Skocznia narciarska – obiekt, na którym odbywają się zawody w skokach narciarskich i kombinacji norweskiej.
Skocznia narciarska składa się z[1]:
- belki startowej, która określa długość najazdu. Sędziowie, przesuwając belkę do góry lub w dół, regulują długość rozbiegu, co ma wpływ na prędkość, jaką uzyskuje zawodnik. Jeżeli zbyt wielu skoczków ląduje poza linią bezpieczeństwa, konkurs jest przerywany, a rozbieg skraca się poprzez przesunięcie belki startowej;
- rozbiegu o nachyleniu 30–40 stopni zakończonego progiem o nachyleniu 5–11 stopni;
- progu skoczni – miejsca, w którym zawodnik odbija się w górę. Do lat 80. XX wieku funkcjonowały progi poziome, które katapultowały skoczka w górę. Przebudowanie progów wydłużyło skoki;
- buli, czyli grzbietu skoczni. Za nim zaczyna się zeskok o nachyleniu 45 stopni, a więc miejsce, gdzie skoczkowie lądują. Jeśli narciarz spada tuż za bulą, oznacza to, że nie odbił się w ogóle albo odbił się zbyt wysoko;
- punktu K (punktu konstrukcyjnego). Punkt ten służy do oceny długości skoku. Jeżeli zawodnik wyląduje w punkcie „K”, otrzymuje 60 punktów (120 punktów w przypadku konkursów na skoczniach mamucich). Jeśli go przeskoczy, otrzymuje punkty dodatkowe, a w przypadku wcześniejszego wylądowania są one mu odejmowane. W sytuacji, gdy zawodnik odda bardzo krótki skok, może otrzymać za niego punkty ujemne, jednak sumaryczna nota za odległość skoku i za styl nie może być niższa niż 0;
- Punktu sędziowskiego - Punkt ten jest posadowiony na 95% długości skoczni, w danym punkcie znajdują się sędziowie podczas konkursów; skoków narciarskich i kombinacji norweskiej
- linii bezpieczeństwa (zwanej inaczej rozmiarem skoczni („HS”)): jest to punkt wyznaczający granicę bezpieczeństwa skoków. Poza tą linią żaden skoczek nie powinien lądować, bowiem teren niebezpiecznie się spłaszcza. Zbyt dalekie lądowanie może spowodować wypadek, niemniej jednak większość rekordów skoczni przekracza tę linię;
- szpaleru choinek (linii upadku): do tego miejsca zawodnik nie powinien upaść. Jeżeli to zrobi, sędziowie odejmują punkty za nieprawidłowe lądowanie. Jest to linia, do której ocenia się prawidłowy skok i ostatni jego etap – tak zwany odjazd. Linię tę nazywa się również linią kończącą odjazd;
- dojazdu – jest to teren, na którym skoczkowie wyhamowują po wylądowaniu, a następnie wypinają narty. Zbyt krótki odjazd może przyczynić się do tego, iż skoczkowie nie zdążą wytracić prędkości i uderzają w bandy z reklamami, dlatego buduje się w takich wypadkach tak zwane przeciwstoki, które powodują lepsze wytracenie prędkości.
Aby zapobiec budowie niebezpiecznie dużych skoczni FIS wprowadziła „regułę 135 metrów”, która ustala, iż maksymalna różnica wysokości między progiem a punktem „HS” nie może przekroczyć 135 metrów, aby skocznia otrzymała homologację i tym samym została dopuszczona do zawodów pod patronatem FIS.
Nazwa | Rozmiar skoczni (HS) | Punkt konstrukcyjny | Punkty za 1 metr odległości |
---|---|---|---|
Skocznia mała | 20–49 m | 20–25 m | 4,8 |
26–30 m | 4,4 | ||
30–34 m | 4,0 | ||
35–39 m | 3,6 | ||
40–44 m | 3,2 | ||
Skocznia średnia | 50–84 m | 45–49 m | |
50–59 m | 2,8 | ||
60–69 m | 2,4 | ||
70–74 m | 2,2 | ||
Skocznia normalna | 85–109 m | 75–79 m | |
80–99 m | 2,0 | ||
Skocznia duża | 110–149 m | – | 1,8 |
Skocznia wielka | 150–184 m | – | 1,8 dla K < 170 m 1,2 dla K ≥ 170 m |
Skocznia mamucia | powyżej 185 m | – | 1,2 |
Opracowane na podstawie: [2]. |
Klasyfikacja skoczni ze względu na odległość sędziowską została wprowadzona w sezonie 2004/2005, klasyfikacja ze względu na odległość konstrukcyjną była używana przed tą datą.
Termin skocznia średnia jest niekiedy (niepoprawnie) używany zamiennie z terminem skocznia normalna.
W maju 2023 r. FIS zadecydował o wydzieleniu nowej klasy rozmiaru skoczni, plasującej się pomiędzy skocznią dużą a skocznią mamucią, pod nazwą skocznia wielka.[2] Na chwilę ogłoszenia zmian nie istnieje jednak na świecie żaden obiekt tego typu.
Pierwsze skoki na ziemiach polskich oddano w Sławsku koło Lwowa. Na początku lat 20. XX w. skakano również w Zakopanem na Antałówce, Kalatówkach czy w Dolinie Jaworzynce; w Wiśle na Baraniej Górze i w Głębcach; Krynicy, czy Worochcie (obecnie Ukraina).
Przełom nastąpił po zbudowaniu Wielkiej Krokwi według projektu Karola Stryjeńskiego w 1925 r. Był to doskonały obiekt treningowy dla polskich skoczków. Już w 1929 r. jej rekord był dłuższy o 3 metry od odległości 60 m. Skocznie w Polsce masowo były budowane przed II wojną światową na terenie całej Polski.
Następny boom na skocznie nastąpił w latach 60. i 70. Wiele z nich budowano w czynie społecznym. Większość obiektów z tamtego okresu niszczała i na początku lat 90. XX w. wiele było w fatalnym stanie technicznym.
Dzięki sukcesom Adama Małysza wszczęto wiele inicjatyw związanych z budową skoczni. Kilka zostało wybudowanych przez okolicznych mieszkańców wspólnymi siłami. Jednak kiedy w 2004 roku ruszył Program Rozwoju Skoków Narciarskich Polskiego Związku Narciarskiego, zaczęto budowę obiektów na terenie całej Polski. W latach 2004-2006 otwarto nowe skocznie w Zagórzu K-40, K-20, K-10. W lecie 2008 r. została przebudowana skocznia w Wiśle-Malince. Po remoncie ma ona wymiary K-120 / HS134. Ponadto jest wyposażona w igelit, sztuczne oświetlenie, armatki śnieżne. 28 lutego i 1 marca 2009 odbyły się tam zawody Pucharu Kontynentalnego w skokach narciarskich. W 2008 roku otwarto także zmodernizowaną skocznię w Szczyrku Skalite K 95, na przełomie 2009 roku dobudowano obok skoczni głównej K 95 obiekt o punkcie K usytuowanym na 70 metrze (HS-77) a w 2010 roku dobudowano skocznię K 40 (HS 44) i uroczyście otwarto podczas mistrzostw Polski w skokach narciarskich. W 2010 roku w Bielsku-Białej wybudowane zostały przez klub narciarski LKS Klimczok Bystra dwie, igelitowe skocznie narciarskie K27 i K18. W lipcu 2015 roku otwarto trzy nowe skocznie w Wiśle Centrum K 10, K 20 i K 40. Kolejne modernizacje planowane są w Zakopanem - w 2017 roku zmodernizowana ma być Wielka Krokiew, a w latach 2018-2020 kompleks Średniej Krokwi. W latach 2015-2017 poddano remontowi także skocznię narciarską na Kruczej Skale w Lubawce, dzięki czemu można znów rozgrywać tam zawody i treningi. W 2018 roku w Chochołowie wybudowane zostaną dwie nowe skocznie HS 16 i HS 30 które mają ułatwić dzieciom z Podhala treningi w związku z planowaną i konieczną modernizacją kompleksu Średniej Krokwi.
Skocznia narciarska znajdowała się również w Warszawie przy ulicy Czerniowieckiej na Mokotowie. Została zbudowana w latach 1955-1959 i była skocznią pokrytą igelitem z wieżą startową o wysokości 35 m. Na tej skoczni oficjalny rekord wynosi 40,5 m przez Antoniego Łaciaka. Skakano na niej wyłącznie latem. Ostatnie zawody zostały rozegrane w latach siedemdziesiątych, potem skocznia zaczęła popadać w ruinę i na przełomie 2010 i 2011 roku została rozebrana.
Czynne skocznie narciarskie w Polsce
Miasto | Zdjęcie | Nazwa | Punkt K | Rekord odległości (m) |
Rekord (data) |
Rekordzista |
---|---|---|---|---|---|---|
Zakopane | Wielka Krokiew | K-125 | 147 | 25 stycznia 2020 | Yukiya Satō | |
Kompleks skoczni narciarskich Średniej Krokwi |
K-95 | 108 | 29 października 2021 | Klemens Murańka | ||
K-64 | ||||||
K-37
K-23 |
||||||
Adaś | K-15 | |||||
Wisła | Skocznia im. Adama Małysza | K-120 | 139 | 8 stycznia 2013 | Stefan Kraft | |
Centrum | K-9 | 12 | 30 grudnia 2017 | Tymoteusz Cienciała[3] | ||
K-19 | 25 | 24 listopada 2018 | Kacper Tomasiak[3] | |||
K-37 | 44,5 | 02 lutego 2020 | Tymoteusz Cienciała[3] | |||
Szczyrk | Kompleks skoczni narciarskich Skalite | K-95 | 116 | 1 marca 2011 | Krzysztof Leja[4] | |
K-70 | ||||||
K-40 | ||||||
Lubawka | Krucza Skała | K-85 | 96 | 2010[5] | Jakub Kot | |
Chochołów | Gumolaste | K-30 | 31,5 | 21 stycznia 2020 | Tymoteusz Cienciała[6] | |
K-15 | 16,5 | 16 lutego 2019 | Aleksander Luberda[6] | |||
Bielsko-Biała | Kompleks skoczni narciarskich w Bielsku-Białej | K-31 | ||||
K-19 | ||||||
Zagórz | Zakucie | K-40 | ||||
K-20 | ||||||
K-10 | ||||||
Gilowice | Łękawka | K-20, K-14 |
Skocznie nieczynne lub nieużytkowane lub amatorskie lub budowane w przyszłości:
- Orlinek im. Stanisława Marusarza (Karpacz): K-85
- Kompleks Olimpii Goleszów (Goleszów): K-50, K-30, K-25, K-17
- Kompleks Górnika Iwonicz (Iwonicz-Zdrój): K-40, K-20
- Skocznia narciarska w Skawicy (Skawica): K-20
- Skocznia narciarska w Tułowicach (Tułowice): K-5, K-3
- Dobrzenianka (Dobrzeń Wielki): K-4
- Rudzka Góra (Łódź): K-15 i K-5
- Sieniawa (Sieniawska Planica): K-20
- Kobylepole (Poznań) K-20
- Skoczni dużych: 2
- Skoczni normalnych: 4
- Skoczni średnich: 4
- Skoczni małych: 15
- Skoczni nieklasyfikowanych: 17