Tęczówka (łac.iris) – element budowy oka, nieprzezroczysta tarczka stanowiąca przednią część błony naczyniowej. W centrum zawiera otwór zwany źrenicą[1][2] (łac. pupilla). Na przedniej powierzchni widać regularnie ułożone wyniosłości (beleczki, trabeculae) oraz wgłębienia (zatoki, cryptae). Na jej tylnej powierzchni obecne są fałdy tęczówki (nieregularne zagłębienia i uwypuklenia)[3].
Analiza tęczówki oka człowieka wykorzystywana jest w irydologii[5][6].
Tęczówka zawiera dwa układy włókienek mięśniowych, które działając antagonistycznie sprawiają, że działa ona jak przysłona fotograficzna i reguluje dopływ światła do soczewki[1][2].
Mięsień zwieracz źrenicy (łac.musculus sphincter pupillae), unerwiony przez włókna przywspółczulne[1][2] pozazwojowe pochodzące ze zwoju rzęskowego – nerwy rzęskowe krótkie[4] (włókna przedzwojowe pochodzą z jądra przywspólczulnego nerwu okoruchowego[4]), ma wiązki mięśniowe ułożone spiralnie[1] i znajduje się przy brzegu źrenicy[2].
Mięsień rozwieracz źrenicy (łac.musculus dilatator pupillae), unerwiony przez włókna współczulne[1][2] pozazwojowe ze zwoju szyjnego górnego pnia współczulnego[4] (włókna przedzwojowe pochodzą z jądra pośrednio-bocznego odcinka C8-Th12 rdzenia kręgowego)[4], ma wiązki mięśniowe ułożone promieniście[1] między obwodem tęczówki a źrenicą[2].
Dr BernardJensen,Dr DonaldV. Bodeen:Co Twoje oczy mówią o zdrowiu - Irydologia w praktyce.Białystok:Studio Astropsychologii,2011. ISBN978-83-7377-501-5.
AlionaSzmukała-Rostovceva:Irydologia zilustrowana. Praktyczny poradnik. Znaki irydologiczne na ponad 230 zdjęciach.Gdańsk:GWP,2014. ISBN978-83-60577-91-2.
JerzyWalocha:Anatomia prawidłowa człowieka.Wyd.I.T.Głowa i Szyja.Kraków:Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,2013,s.111–112. ISBN978-83-233-3581-8.