Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Działo kwakrów to powszechna taktyka oszukiwanie wroga stosowana podczas działań wojennych w XVIII i XIX wieku. Mimo iż działo kwakrów przypominało prawdziwą armatę, była to drewniana kłoda, zwykle pomalowana na czarno. Wprowadzenie mylnego wrażenia, że armia jest znacznie silniejsza niż w rzeczywistości, było skuteczną metodą, by zyskać czas na wycofanie prawdziwych sił. Nazwa wywodzi się od Religijnego Towarzystwa Przyjaciół („kwakrów”), którzy tradycyjnie sprzeciwiali się wojnie i przemocy w Świadectwie Pokoju.
Podczas amerykańskiej wojny o niepodległość, po prawie roku brutalnego konfliktu, brytyjski podpułkownik Banastre Tarleton, zdołał zmusić amerykańskiego pułkownika Williama Washingtona do wycofania się do Karoliny Północnej w październiku 1780 r.[potrzebny przypis]
Zmuszony rozkazem generała brygady Daniela Morgana do pozostawienia kolonialnych dragonów w Karolinie Północnej, pułkownik Waszyngton nie posiadał wystarczającego wsparcia artylerii do wyparcia lojalistów. 4 grudnia Amerykanie zdołali otoczyć pułkownika lojalistów Rowlanda Rugeleya razem z siłami około 125 ludzi w jego gospodarstwie niedaleko Camden w Południowej Karolinie. Waszyngton rozkazał swoim kawalerzystom zsiąść z koni i otoczyć stodołę zaś w miejscu niewidocznym dla otoczonych ludzie Waszyngtona przygotowali sosnową kłodę, by przypominała działo.[1]
Następnie pułkownik Washington skierował drewnianą „armatę” w stronę budynków, w których zabarykadowali się lojaliści i zagroził otwarciem ognia, jeśli nie poddadzą się natychmiast. Rugeley szybko poddał się wraz ze wszystkimi żołnierzami, nie oddawszy ani jednego strzału.[1]
Podczas oblężenia Genui w 1800 r. dowódca francuskich sił, Andre Massena, umieścił drewniane armaty na murach miasta, by zmylić i zmusić armię austriacką do przerwania oblężenia miasta.
Działa kwakrów były używane zarówno przez Północ, jak i Południe w wojnie secesyjnej. Armia Skonfederowanych Stanów Ameryki często je wykorzystywała ze względu na braki w artylerii. Drewniane działa były malowane na czarno i stawiane w fortyfikacjach, by opóźniać ataki Unii. Czasami wykorzystywano nawet prawdziwe lawety artyleryjskie.[2]
Jednym z ważniejszych użyć dział kwakrów było rozstawienie ich w okopach wokół Centerville w stanie Wirginia przez generała Konfederacji Josepha E. Johnstona w marcu 1862 r. Miały one zmylić przeciwnika i dać czas Konfederatom na wycofanie się nad rzekę Rappahannock.[potrzebny przypis]
Kolejne wykorzystanie miało miejsce podczas oblężenia Koryntu. „W nocy z 29 maja armia Konfederacji się wycofała. Wykorzystali kolej Mobile i Ohio, by przewieźć chorych i rannych, ciężką artylerię i mnóstwo zapasów. Kiedy przyjechał pociąg, żołnierze wiwatowali, jakby przybywały posiłki. Ustawili działa kwakrów wzdłuż wałów ziemnych. Płonęły ogniska, grali trębacze i bębniarze. Reszta ludzi wycofała się niezauważona…”[3]
Działa kwakrów były również używane do wzmocnienia fortyfikacji Konfederacji podczas oblężenia Petersburga. Pomogły w przedłużeniu kontroli Konfederatów nad miastem, mimo przeważającej przewadze Unii.
Podobny pomysł wykorzystano podczas Doolittle Raid, który miał miejsce we wczesnym etapie wojny na Pacyfiku podczas II wojny światowej. Podpułkownik Jimmy Doolittle poprowadził eskadrę B-25 Mitchells w celu zbombardowania Tokio. Wczesny model B-25B nie posiadał żadnych dział ochronnych zainstalowanych w części ogonowej, co narażało je na ataki od tyłu. Modyfikując bombowce w Eglin Field na Florydzie, Doolittle zamontował fałszywe karabiny wykonane z pary mioteł pomalowanych na czarno w tylnej części kadłuba.[4]
Podobnie, przygotowując się do nadchodzącej inwazji na Francję, siły niemieckie na Pointe du Hoc przesunęły baterię artyleryjską i zastąpiły ją odwróconymi kłodami i beczkami, by oszukać atakujących Aliantów.[5] Sprzęt pozorowany był również wykorzystywany na szeroką skalę przez Aliantów w czasie operacji Fortitude, która miała na celu przekonać Niemców, że nieistniejąca armia przygotowuje się do ataku na Calais.
Brytyjski pierwszowojenny pancernik HMS Centurion przed II wojną światową został uznany za przestarzały i rozbrojony. Jednak w latach 1942–1944 został tymczasowo wyposażony w drewniane działa i skierowany do stacjonowania we wschodniej części Morza Śródziemnego, sugerując, że brytyjskie siły morskie w tym rejonie są silniejsze niż w rzeczywistości.
Fałszywe stanowiska ogniowe, tworzone z miejscowych drzew, były również stosowane w Związku Radzieckim do wprowadzania w błąd niemieckiego rozpoznania lotniczego.
W przeciwieństwie do działa kwakrów drewniana armata jest w pełni funkcjonalną bronią, mimo iż słabą i o małej wytrzymałości (można z niej oddać jedynie kilka, a czasami tylko jeden strzał). Takie armaty były używane w miejscach, gdzie dostępność do metalu była niewielka, lub nie potrafiono wykonywać z niego dział.[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.