cover image

Wodór

pierwszy pierwiastek chemiczny / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:

Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Wodór?

Podsumuj ten artykuł dla 10-latka

POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA

Wodór (H, łac. hydrogenium) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1[9], niemetal z bloku s układu okresowego. Wodór jest najczęściej występującym pierwiastkiem chemicznym we Wszechświecie i jednym z najczęściej spotykanych pierwiastków na Ziemi[10]. Ma najmniejszą masę atomową, wynoszącą 1,00794 u. Najczęściej występującym izotopem wodoru jest prot (1
H
), którego atom ma najprostszą możliwą budowę – składa się z jednego protonu i jednego elektronu.

Quick facts: Nazwa, symbol, l.a., Grupa, okres, blok, Stop...
Wodór
← wodór → hel
Wygląd
bezbarwny
wodór świecący w lampie wyładowczej
wodór świecący w lampie wyładowczej
Widmo emisyjne wodoru
Widmo emisyjne wodoru
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

wodór, H, 1
(łac. hydrogenium)

Grupa, okres, blok

1, 1, s

Stopień utlenienia

±I

Właściwości metaliczne

niemetal

Właściwości tlenków

amfoteryczne

Masa atomowa

1,0080 ± 0,0002[1][uwaga 1]

Stan skupienia

gazowy

Gęstość

0,082 kg/m³[2]

Temperatura topnienia

−259,198 °C[2]

Temperatura wrzenia

−252,762 °C[2]

Numer CAS

1333-74-0

PubChem

783

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
Close

Wodór w formie atomowej powstał w erze rekombinacji. W warunkach standardowych, wodór gazowy występuje w formie cząsteczkowej H
2
, jako bezbarwny, bezwonny, bezsmakowy, nietoksyczny, łatwopalny gaz. W wysokich temperaturach możliwe jest jego uzyskanie w formie atomowej H. Ponieważ łatwo tworzy związki chemiczne z większością niemetali, na Ziemi występuje głównie w postaci wody lub związków organicznych. Wodór odgrywa istotną rolę w reakcjach kwasowo-zasadowych, ponieważ większość tego typu reakcji wiąże się z wymianą protonów między rozpuszczalnymi cząsteczkami. W związkach jonowych wodór może mieć ładunek ujemny (anion H
) lub dodatni (kation H+
).

Ponieważ wodór jest jedynym neutralnym atomem, dla którego równanie Schrödingera można rozwiązać analitycznie, badania energetyki i wiązań wodoru odegrały kluczową rolę w rozwoju mechaniki kwantowej.

Wodór po raz pierwszy otrzymano sztucznie na początku XVI wieku w reakcji metalu z kwasem. W latach 1766–1781 Henry Cavendish stwierdził, że wodór jest oddzielną substancją chemiczną, po spaleniu której powstaje woda. Ta właściwość zadecydowała o nazwie – w języku greckim υδρογόνο (ydrogóno) oznacza „tworzący wodę”.

Produkcja przemysłowa wodoru odbywa się głównie metodą reformingu parowego gazu ziemnego, rzadziej zaś przy użyciu bardziej energochłonnych metod, takich jak elektroliza wody. Zdecydowana większość otrzymanej w ten sposób substancji spożytkowywana jest w okolicach miejsca produkcji. Największe obszary zastosowań tak otrzymanego wodoru to przetwarzanie paliw kopalnych (np. hydrokraking) i produkcja amoniaku, głównie do zastosowania na rynku nawozowym.