Zespół pedunkularny Lhermitte’a

Zespół pedunkularny Lhermitte’a (omamy pedunkularne, halucynoza pedunkularna, halucynacje szypułkowe^[1], ang. [Lhermitte's] peduncular hallucinosis) – rzadki zespół neuropsychiatryczny. Zespół ten spowodowany jest organicznym uszkodzeniem mostu i konarów móżdżku. Objawia się niezwykłymi parahalucynacjami, w których pacjent ma wrażenie, że widzi grupy pomniejszonych osób („liliputów”), małe zwierzątka, bawiące się dzieci. W większości przypadków zachowane jest rozeznanie pacjentów co do nierealności treści halucynacji. Halucynacje często odbierane są przez pacjentów jako kłopotliwe, uciążliwe, niekiedy jako interesujące lub zabawne^[2].

Objawy i przebieg

Charakterystyczne cechy zespołu to (według Kölmela)^[3]:

• zwykle występują halucynacje wzrokowe, ale mogą też dotyczyć innych zmysłów
• zwykle obejmują całe pole widzenia
• omamy są żywe i pełne ruchu, ale zwykle ubogie w kolory
• zróżnicowana tematyka halucynacji
• występują przez wiele dni lub nawet tygodni
• nie wiadomo, czy ruchy gałek ocznych wywołują te objawy
• większość epizodów trwa kilka sekund i występuje o zmroku lub w ciemności.

Historia

Jako pierwszy opisał go w 1922 roku Jean Lhermitte^[4]. W 1923 roku serię przypadków przedstawił Gilbert Horrax, który dokonał również przeglądu piśmiennictwa, cytując m.in. prace Westphala i Hughlingsa Jacksona. Kolejne przypadki opisał w 1927 roku Ludo van Bogaert^[5].