Łany (województwo opolskie)

Łany (dodatkowa nazwa w j. niem. Lohnau^[3]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Cisek.

Łany

wieś
Grota w Łanach
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	kędzierzyńsko-kozielski
Gmina	Cisek
Liczba ludności (2007)	719
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	47-253[1]
Tablice rejestracyjne	OK
SIMC	0492776
Położenie na mapie gminy Cisek Łany
Położenie na mapie Polski Łany
Położenie na mapie województwa opolskiego Łany
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego Łany
50°12′39″N 18°11′32″E[2]

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łany, po jej zniesieniu w gromadzie Dzielnica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1295. W dokumencie z 23 grudnia t.r. książę opolski Kazimierz II oddaje w dzierżawę młyn w Jaborowicach niejakiemu Frenczkowi. Jednym ze świadków był sołtys "Lan" - Swantonius.^[4] Istnienie urzędu sołtysa we wsi świadczy to tym, że była ona lokowana na prawie niemieckim. W 1361 Łany oraz Ostrożnica zostały sprzedane księciu Konradowi oleśnickiemu przez Swadka z rodu Drahotusz za 640 marek.

Od końca XVIII w. wieś posiadała własną pieczęć gminną, an której wizerunku umieszczono rękę trzymająca wagę, nad nią słońce^[5].

W 1830 wioska składała się z 82 domów, 1 folwarku i 518 mieszkańców. Była też 1 cegielnia, hodowla owiec i młyn wodny przy folwarku. Do wsi należał także folwark Karłowiec, jak również kilka gospodarstw.

W 1865 wieś dzieliła się na majątek ziemski i samą wioskę. Majątek posiadał 833 morgi pola. We wsi w tym czasie było 34 chłopów, 16 zagrodników, 61 chałupników, 1 karczmarz, 2 kowali i kilku innych rzemieślników. Obszar wsi wynosił 2835 morgów pola. Czynne były 4 młyny.

W 1883 przebudowano kościół parafialny, istniejący już przynajmniej od XIV wieku. Przy kościele stała szkółka dwuklasowa.

W 1925 w Łanach było 192 budynków mieszkalnych z 220 mieszkaniami. Liczba mieszkańców wynosiła 1049 osoby – 492 mężczyzn i 602 kobiety. Językiem niemieckim posługiwało się 112 osób, 22 mówiły po polsku, 446 osób dwujęzycznie.

W 1933 roku Łany liczyły 1218 osób, 549 mężczyzn i 669 kobiet. 103 chłopów miało gospodarstwa ponad 0,5 ha.

Rok 1961 określał liczba mieszkańców na 1015 osób. Wieś posiadała 197 budynków mieszkalnych oraz zajmowała obszar 944 ha.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[6]:

• zespół kościoła parafialnego:
  • kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła, z l. 1903-05, wybudowany w stylu neobarokowym jest kościołem parafialnym
  • kaplica św. Jana Nepomucena, z poł. XIX w.
  • cmentarz kościelny
  • ogrodzenie, murowane
• park pałacowy, z XIX w.
• spichlerz, ul. Główna 52, drewniany z 1756 r.

inne zabytki:

• ruiny dworku szlacheckiego.

Ludność wsi w wybranych latach

Rok	Liczba ludności
1830	518
1925	1049
1933	1218
1946	1004
1947	865
1961	1015[7]

Edukacja

• Publiczna Szkoła Podstawowa w Łanach, ul. Główna 98a

Komunikacja: układ drogowy

• Przez Łany przebiegają drogi wojewódzkie: 421 i 422.

Znane osoby pochodzące z Łan

• Manfred Gorywoda
• Johannes von Reibnitz- niemiecki dowódca Selbsschutzu podczas powstań śląskich^[8]
• Peter Klimanek- niemiecki fizyk^[9]