Światowa Organizacja Własności Intelektualnej

Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (fr. Organisation Mondiale de la Propriété Intelectuelle, skrót OMPI, ang. World Intellectual Property Organization, skrót WIPO) – jedna z 16 organizacji wyspecjalizowanych ONZ z siedzibą w Genewie. Zajmuje się koordynacją i tworzeniem regulacji dotyczących systemu ochrony własności intelektualnej, a także świadczeniem pomocy prawnej i technologicznej.

Światowa Organizacja Własności Intelektualnej

Organisation Mondiale de la Propriété Intelectuelle
World Intellectual Property Organization

Język roboczy	angielski, arabski, hiszpański, chiński, rosyjski, francuski
Siedziba	Genewa
Członkowie	193[1]
Dyrektor Generalny	Daren Tang
Utworzenie	1967
Strona internetowa

Siedziba WIPO w Genewie

Światowa Organizacja Własności Intelektualnej została utworzona na mocy konwencji podpisanej w Sztokholmie w 1967 r., która weszła w życie w 26 kwietnia 1970 r.,^[2] zaś organizacją wyspecjalizowaną ONZ stała się na podstawie Umowy z 1974 r.^[3]

Konwencję podpisało 50 państw. Spisano ją w językach angielskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim. Depozytariuszem jest Dyrektor Generalny Organizacji. Zarejestrowana przez Sekretariat ONZ zgodnie art. 102 Karty ONZ 30 czerwca 1972 r.^[4]

Konwencja otwarta jest dla członków ONZ lub jej organizacji wyspecjalizowanych lub stron statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości bądź stron konwencji paryskiej lub berneńskiej, a także państw zaproszonych przez Zgromadzenie Ogólne ONZ (art. 5). Zastrzeżenia są zabronione (art. 16). Wystąpienie skutkuje po upływie 6 miesięcy od powiadomienia (art. 18).

Działania organizacji

Celem organizacji jest pogłębianie wiedzy na temat ochrony praw własności intelektualnej na arenie międzynarodowej oraz zapewnianie współpracy administracyjnej w zakresie egzekwowania praw własności intelektualnej oraz praw autorskich. Organizacja czuwa nad przestrzeganiem umów międzynarodowych, by przeciwdziałać naruszeniom tych praw. Prowadzi również różnego rodzaju akcje edukacyjne i programy pomocy.

Finansuje się prawie całkowicie ze środków własnych. Ma budżet wysokości ok. 531 mln franków szwajcarskich, pozyskiwanych w 90% za rejestrowanie projektów, znaków handlowych i wydawanie patentów, a pozostałe 10% z usług mediacyjnych i arbitrażowych. Zrzesza 191 państw członkowskich, w tym Polskę.

Organy

• Zgromadzenie Ogólne obradujące co 2 lata, zasiada w nim po jednym delegacie z każdego kraju członkowskiego, a przewodzi mu dyrektor generalny, którym od 2008 jest Australijczyk Francis Gurry,
• Konferencja Wszystkich Członków, która spotyka się również raz na dwa lata,
• Komitet Koordynacyjny, który liczy 68 członków i organizuje spotkania co rok.

Organizacja posiada także komitety eksperckie, m.in.:

• Komitet Harmonizacji Praw Ochrony Znaków Towarowych,
• Komitet Rozwiązywania Sporów co do Własności Intelektualnej między Państwami,
• Komitet Konwencji z Berna o Ochronie Dzieł Literackich i Artystycznych.

TRIPS

Osobny artykuł: TRIPS.

WIPO ściśle współpracuje ze Światową Organizacją Handlu (WTO). Owocem tej współpracy jest np. porozumienie TRIPS dotyczące handlowych aspektów praw własności intelektualnej oraz ich ochrony, dochodzenia i egzekwowania. Porozumienie to reguluje wszystkie obszary własności intelektualnej, tj. ochronę dla praw autorskich i pokrewnych, w tym ochronę programów komputerowych, baz danych oraz ochronę wykonawców, producentów, nagrań dźwiękowych, organizacji nadawczych, patentów, praw do wzorów przemysłowych, znaków towarowych, geograficznych oznaczeń pochodzenia towarów, a także ochronę poufnego tzw. know-how oraz kontrolę praktyk antykonkurencyjnych w licencjach umownych.

Zobacz też

• Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej (1883)
• Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych
• Układ o współpracy patentowej