Żabka (architektura)

Żabka (także czołganka) – kamienna narożna ozdoba jednej z odmian bazy kolumny romańskiej, występująca w formie geometrycznej, roślinnej lub figuralnej. Od połowy XI w. pojawia się pojedynczo na plintach romańskich kolumn w kształcie zwiniętego listka^[1]. Początkowo naturalistyczna, z czasem w postaci zgeometryzowanej.

Żabka przy bazie kolumny

Żabki na sterczynie

Zobacz hasło żabka w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Żabka (architektura)

W architekturze i rzeźbie gotyckiej detal ozdobny w kształcie pączków lub zwiniętych listków odchylających się na zewnątrz. Umieszczano je w równych odstępach na krawędziach skośnych (np. krawędziach dachów, wieżyczek, wimperg itp.) w celu ich wizualnego urozmaicenia. Stosowany też do przyozdobienia: obramowań otworów, gzymsów, baz i głowic kolumn, sterczyn, w archiwoltach portali itp.^[1][2].

Żabki występują również w snycerstwie, malarstwie, grafice czy w wyrobach rzemiosła artystycznego^[3].

Zobacz też

• baza
• sterczyna
• kwiaton