4 Dywizjon Taborów

4 Dywizjon Taborów – oddział taborów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

4 Dywizjon Taborów

Kadra 4 dywizjonu taborów

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1921
Rozformowanie	1939
Tradycje
Kontynuacja	4 szwadron taborów Kadra 4 dywizjonu taborów
Dowódcy
Ostatni	mjr tab. Leon Staniek
Organizacja
Dyslokacja	Łódź; Łęczyca
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	tabory
Podległość	Okręg Korpusu Nr IV

Polskie dywizjony taborów w 1939

W okresie swojego istnienia jednostka przechodziła kilkakrotnie reorganizację. W 1923 dywizjon stacjonował w Łodzi, a w 1939 kadra 4 dywizjonu taborów stacjonowała w Łęczycy.

Forowanie i zmiany organizacyjne

W 1923 dywizjon podlegał dowództwu Okręgu Korpusu Nr IV i stacjonował w Łodzi^[1]. Dowódca dywizjonu pełnił jednocześnie funkcję szefa taborów Okręgu Korpusu Nr IV^[2].

1 października 1925, w związku z reorganizacją wojsk taborowych, dywizjon został przeformowany w 4 Szwadron Taborów. Jednocześnie zostało utworzone Szefostwo Taborów Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV^[3][4]. W lipcu 1926, „w związku z redukcją stanów liczebnych formacji taborowych (rozkaz MSWojsk. Oddz. I Szt. Gen. L. 2579/org. i rozporządzenie wykonawcze Dep. II L. 1600/tab. tjn.)” szwadron został skadrowany^[5][6][a].

12 września 1930 roku została wydana „Organizacja taborów na stopie pokojowej. Przepisy służbowe”, a 18 września 1930 roku został wydany rozkaz o wprowadzeniu w życie organizacji formacji taborowych. 4 szwadron taborów został przeformowany w kadrę 4 dywizjonu taborów^[6].

W 1939 kadra 4 dywizjonu taborów stacjonowała w Łęczycy^[8].

Struktura organizacyjna

Organizacja dywizjonu w 1923^[1]

• dowództwo dywizjonu
• cztery szwadrony taborowe^[b]
• skład i warsztat taborowy
• kadra szwadronu zapasowego
• Kadra Okręgowego Szpitala Koni nr IV w Łodzi^[9]
• kolumny przewozowe

Obsada personalna

Z tym tematem związana jest kategoria: oficerowie 4 Dywizjonu Taborów.

Dowódcy dywizjonu i szwadronu oraz komendanci kadry

• ppłk tab. Stefan Bzowski (1923^[10] – 1 X 1925 → szef Szefostwa Taborów DOK IV^[11]
• mjr tab. Zygmunt Bogusz (1 X 1925^[12] – III 1927 → szef Szefostwa Taborów DOK II^[13])
• kpt. tab. Albin Nowotny (III 1927^[14][15] – 1 IV 1929 → kierownik referatu taborów w Szefostwie Intendentury i Taborów OK IV^[16])
• rtm. Tadeusz Misiak (X 1930^[17] –)
• mjr tab. Henryk Szwajkowski (XII 1932^[18] – 24 V 1934 → kierownik Kierownictwa Zaopatrzenia Taborów^[19])
• mjr tab. Kazimierz Biłyk (VI 1934^[20] – VII 1938 → szef Szefostwa Taborów OK IV^[21])
• kpt. tab. Anicet Ignacy Marcinkowski (VII 1938 – III 1939)
• mjr tab. Leon Staniek (od 1 IV 1939^[21])

Zastępcy dowódcy dywizjonu

• kpt. tab. Jan Waligórski (1923^[22] – II 1925^[23][24] → 10 dtab.)

Kwatermistrzowie

• rtm. tab. Albin Nowotny (1 X 1925 – III 1927 → dowódca szwadronu)
• kpt. tab. Stefan II Gajewski (III^[14] – X 1927 → kwatermistrz 5 dtab^[25])
• kpt. tab. Kazimierz Biłyk (od X 1927^[26][15])

Obsada personalna kadry 4 dywizjonu taborów w marcu 1939 roku^[8][c]

• komendant kadry – kpt. Marcinkowski Anicet Ignacy
• oficer mobilizacyjny – kpt. Urbanowicz Kazimierz
• oficer administracyjno-materiałowy – por. Nowakowski Stanisław

Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej

Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, zamordowani w Charkowie, zamordowani w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i zamordowani z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego^[28]

Nazwisko i imię	stopień	zawód	miejsce pracy przed mobilizacją	zamordowany
Budziński Aleksander	podporucznik rezerwy	nauczyciel	Szkoła Powszechna w Lubani	Katyń
Gerlicz Stanisław[29]	podporucznik rezerwy	ziemianin		Katyń
Kącki Henryk	podporucznik rezerwy	księgowy	gł. księgowy BGK w Kielcach	Katyń
Maszner Czesław	podporucznik rezerwy	nauczyciel, mgr	gimnazjum w Jarocinie	Katyń
Szulakowski Wojciech[30]	porucznik rezerwy	inżynier leśnictwa		Katyń
Trojnarski Karol	podporucznik rezerwy	nauczyciel	kier. szkoły powszechnej w Pabianicach	Katyń
Woźniak Józef[31]	rotmistrz rezerwy	prawnik, dr	Sąd Okręgowy w Poznaniu	Katyń
Brodzicki Mieczysław	podporucznik rezerwy	filolog, mgr		Charków
Przewłocki Mikołaj[32]	porucznik rezerwy	inżynier architekt		Charków
Załuga Władysław	podporucznik rezerwy			Charków

Uwagi

1. W styczniu 1931 roku, ogłaszając zmiany personalne przeprowadzone w październiku 1930 roku, posługiwano się nazwą „b. 4 sk. szw. tab.”, czyli były 4 skadrowany szwadron taborów^[7]
2. Spośród dziesięciu dywizjonów połowa miała w swoim składzie pięć szwadronów, a pozostałe, w tym 4 dtab – cztery szwadrony^[2]
3. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[27].