59. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie

59. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie odbył się w dniach 5–15 lutego 2009 roku. Imprezę otworzył pokaz amerykańskiego thrillera The International w reżyserii Toma Tykwera^[1]. W konkursie głównym zaprezentowano 18 filmów pochodzących z 12 różnych krajów.

Jury pod przewodnictwem brytyjskiej aktorki Tildy Swinton przyznało nagrodę główną festiwalu, Złotego Niedźwiedzia, peruwiańskiemu filmowi Gorzkie mleko w reżyserii Claudii Llosy. Drugą nagrodę w konkursie głównym, Srebrnego Niedźwiedzia – Grand Prix Jury, przyznano ex aequo niemieckiemu obrazowi Wszyscy inni w reżyserii Maren Ade oraz urugwajskiemu filmowi Gigante w reżyserii Adriána Binieza^[2].

Honorowego Złotego Niedźwiedzia za całokształt twórczości przyznano francuskiemu kompozytorowi muzyki filmowej Maurice’owi Jarre’owi^[3]. W ramach festiwalu odbyła się retrospektywa pt. 70 mm – Bigger than Life, poświęcona złotej erze taśmy filmowej 70 mm, przypadającej na lata 1955–1970.

Członkowie jury

Przewodnicząca jury konkursu głównego Tilda Swinton.

Konkurs główny

• Tilda Swinton, brytyjska aktorka – przewodnicząca jury^[4]
• Isabel Coixet, hiszpańska reżyserka
• Gaston Kaboré, burkiński reżyser
• Henning Mankell, szwedzki pisarz
• Christoph Schlingensief, niemiecki reżyser
• Wayne Wang, amerykański reżyser
• Alice Waters, amerykańska restauratorka

Nagroda za debiut fabularny

• Hannah Herzsprung, niemiecka aktorka
• In-Ah Lee, niemiecka producentka filmowa
• Rafi Pitts, irański reżyser

Selekcja oficjalna

Otwarcie i zamknięcie festiwalu

	Tytuł	Reżyseria	Kraj produkcji
Otwierający	The International	Tom Tykwer	Stany Zjednoczone
Zamykający	Eden jest na zachodzie	Costa-Gavras	Francja

Konkurs główny

Następujące filmy zostały wyselekcjonowane do udziału w konkursie głównym o Złotego Niedźwiedzia i Srebrne Niedźwiedzie^[5]:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Wszyscy inni	Alle Anderen	Maren Ade	Niemcy
Chéri	Chéri	Stephen Frears	Wielka Brytania
Co wiesz o Elly?	درباره الی Darbareye Elly	Asghar Farhadi	Iran
Gigante	Gigante	Adrián Biniez	Urugwaj
Łzy szczęścia	Happy Tears	Mitchell Lichtenstein	Stany Zjednoczone
Pościg we mgle	In the Electric Mist	Bertrand Tavernier	Stany Zjednoczone
Katalin Varga	Katalin Varga	Peter Strickland	Rumunia
Żołnierzyk	Lille soldat	Annette K. Olesen	Dania
London River	London River	Rachid Bouchareb	Wielka Brytania
Mamut	Mammoth	Lukas Moodysson	Szwecja
Zniewoleni na wieczność	梅兰芳 Mei Lanfang	Chen Kaige	Chiny
W imieniu armii	The Messenger	Oren Moverman	Stany Zjednoczone
Zawsze tylko ty	My One and Only	Richard Loncraine	Stany Zjednoczone
Krzyk mody	Rage	Sally Potter	Wielka Brytania
Ricky	Ricky	François Ozon	Francja
Burza	Storm	Hans-Christian Schmid	Niemcy
Tatarak	Tatarak	Andrzej Wajda	Polska
Gorzkie mleko	La teta asustada	Claudia Llosa	Peru

Pokazy pozakonkursowe

Następujące filmy zostały wyświetlone na festiwalu w ramach pokazów pozakonkursowych:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Niemcy '09	Deutschland 09	Fatih Akın, Wolfgang Becker, Sylke Enders, Dominik Graf, Martin Gressmann, Christoph Hochhäusler, Romuald Karmakar, Nicolette Krebitz, Dani Levy, Angela Schanelec, Hans Steinbichler, Isabelle Stever, Tom Tykwer i Hans Weingartner	Niemcy
Pył czasu	Η Σκόνη του Χρόνου The Dust of Time	Theo Angelopoulos	Grecja
The International	The International	Tom Tykwer	Stany Zjednoczone
Notorious	Notorious	George Tillman Jr.	Stany Zjednoczone
Różowa Pantera 2	The Pink Panther 2	Harald Zwart	Stany Zjednoczone
Prywatne życie Pippy Lee	The Private Lives of Pippa Lee	Rebecca Miller	Stany Zjednoczone
Lektor	The Reader	Stephen Daldry	Stany Zjednoczone

Laureaci nagród

Konkurs główny

Złoty Niedźwiedź

• Gorzkie mleko, reż. Claudia Llosa

Srebrny Niedźwiedź – Nagroda Grand Prix Jury

• Wszyscy inni, reż. Maren Ade
• Gigante, reż. Adrián Biniez

Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego reżysera

• Asghar Farhadi – Co wiesz o Elly?

Srebrny Niedźwiedź dla najlepszej aktorki

• Birgit Minichmayr – Wszyscy inni

Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego aktora

• Sotigui Kouyaté – London River

Srebrny Niedźwiedź za najlepszy scenariusz

• Oren Moverman i Alessandro Camon – W imieniu armii

Srebrny Niedźwiedź za wybitne osiągnięcie artystyczne

• Dźwięk: György Kovács, Gábor Erdély i Tamás Székely – Katalin Varga

Nagroda im. Alfreda Bauera za innowacyjność

• Adrián Biniez – Gigante
• Andrzej Wajda – Tatarak

Konkurs filmów krótkometrażowych

Złoty Niedźwiedź dla najlepszego filmu krótkometrażowego

• Proszę, odezwij się, reż. David O'Reilly

Pozostałe nagrody

Nagroda za najlepszy debiut reżyserski

• Gigante, reż. Adrián Biniez

Nagroda FIPRESCI

• Gorzkie mleko, reż. Claudia Llosa

Nagroda Jury Ekumenicznego

• Żołnierzyk, reż. Annette K. Olesen

Honorowy Złoty Niedźwiedź za całokształt twórczości

• Maurice Jarre

Galeria laureatów

• 
  Claudia Llosa, zdobywczyni Złotego Niedźwiedzia za film Gorzkie mleko.
• 
  Maren Ade, laureatka Srebrnego Niedźwiedzia – Grand Prix Jury.
• 
  Asghar Farhadi, laureat Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego reżysera.
• 
  Birgit Minichmayr, laureatka Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszej aktorki.
• 
  Oren Moverman, laureat Srebrnego Niedźwiedzia za najlepszy scenariusz.
• 
  Andrzej Wajda, laureat Nagrody im. Alfreda Bauera.