75. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie

75. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie odbył się w dniach 13–23 lutego 2025 roku. Za program festiwalu odpowiadała nowopowołana dyrektor artystyczna Tricia Tuttle. Imprezę otworzył pokaz niemieckiego filmu Światło w reżyserii Toma Tykwera^[1][2]. W konkursie głównym zaprezentowanych zostało 19 filmów pochodzących z 15 różnych krajów.

75. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie

Oficjalny plakat 75. Berlinale.
Data	13−23 lutego 2025
Miejsce	Berlin
Nawigacja
74. (2024) 76. (2026)

Jury pod przewodnictwem amerykańskiego reżysera Todda Haynesa przyznało nagrodę główną festiwalu, Złotego Niedźwiedzia, norweskiemu filmowi Sny o miłości w reżyserii Daga Johana Haugeruda. Drugą nagrodę w konkursie głównym, Srebrnego Niedźwiedzia − Grand Prix Jury, przyznano brazylijskiemu obrazowi Błękitny szlak w reżyserii Gabriela Mascaro^[3][4].

Honorowego Złotego Niedźwiedzia za całokształt twórczości odebrała brytyjska aktorka Tilda Swinton^[5][6].

Członkowie jury

Przewodniczący jury konkursu głównego Todd Haynes.

Jury konkursu głównego.

Konkurs główny

• Todd Haynes, amerykański reżyser – przewodniczący jury^[7][8]
• Nabil Ayouch, marokański reżyser
• Fan Bingbing, chińska aktorka
• Bina Daigeler, niemiecka kostiumografka
• Rodrigo Moreno, argentyński reżyser
• Amy Nicholson, amerykańska krytyczka filmowa
• Maria Schrader, niemiecka aktorka i reżyserka

Sekcja „Perspektywy”

• Meryam Joobeur, tunezyjska reżyserka
• Aïssa Maïga, senegalska aktorka
• María Zamora, hiszpańska producentka filmowa

Konkurs filmów dokumentalnych

• Petra Costa, brazylijska reżyserka
• Lea Glob, duńska reżyserka
• Kazuhiro Soda, japoński reżyser

Konkurs filmów krótkometrażowych

• Dascha Dauenhauer, niemiecka kompozytorka
• Jing Haase, duńska producentka filmowa
• Phạm Ngọc Lân, wietnamski reżyser

Selekcja oficjalna

Konkurs główny

Następujące filmy zostały wyselekcjonowane do udziału w konkursie głównym o Złotego Niedźwiedzia i Srebrne Niedźwiedzie^[9][10]:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Ari	Ari	Léonor Serraille	Francja
Blue Moon	Blue Moon	Richard Linklater	Stany Zjednoczone
W ukryciu	La cache	Lionel Baier	Szwajcaria
Marzenia	Dreams	Michel Franco	Meksyk
Sny o miłości	Drømmer	Dag Johan Haugerud	Norwegia
Zew natury	그 자연이 네게 뭐라고 하니 Geu jayeoni nege mworago hani	Hong Sang-soo	Korea Południowa
Słone lato	Hot Milk	Rebecca Lenkiewicz	Wielka Brytania
Gdybym miała nogi, kopnęłabym cię	If I Had Legs I'd Kick You	Mary Bronstein	Stany Zjednoczone
Kontinental '25	Kontinental '25	Radu Jude	Rumunia
Wiadomość	El mensaje	Iván Fund	Argentyna
Dziecko matki	Mother's Baby	Johanna Moder	Austria
Błysk diamentu śmierci	Reflet dans un diamant mort	Hélène Cattet i Bruno Forzani	Francja
Miejsce do życia	生息之地 Shengxi zhidì	Huo Meng	Chiny
Ścieżka czasu	Стрічка часу Striczka czasu	Kateryna Hornostaj	Ukraina
Wieża z lodu	La tour de glace	Lucile Hadžihalilović	Francja
Błękitny szlak	O Último Azul	Gabriel Mascaro	Brazylia
O czym wie Marielle	Was Marielle weiß	Frédéric Hambalek	Niemcy
Dziewczyny chcą latać	想飞的女孩 Xiang fei de nü hai	Vivian Qu	Chiny
Yunan	يونان Yunan	Ameer Fakher Eldin	Palestyna

Pokazy pozakonkursowe

Następujące filmy zostały wyświetlone na festiwalu w ramach pokazów pozakonkursowych w dwóch sekcjach^[11]:

Sekcja „Berlinale Special Gala”

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Po odejściu	After This Death	Lucio Castro	Stany Zjednoczone
Kompletnie nieznany	A Complete Unknown	James Mangold	Stany Zjednoczone
Na późnej zmianie	Heldin	Petra Volpe	Szwajcaria
Dziewczyna z Kolonii	Köln 75	Ido Fluk	Niemcy
Światło	Das Licht	Tom Tykwer	Niemcy
Lurker	Lurker	Alex Russell	Stany Zjednoczone
Mickey 17	Mickey 17	Bong Joon-ho	Stany Zjednoczone
Ścieżki na daleką północ (serial TV)	The Narrow Road to the Deep North	Justin Kurzel	Australia
Coś pierzastego	The Thing with Feathers	Dylan Southern	Wielka Brytania

Sekcja „Berlinale Special”

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Przyszłość według przodków	Ancestral Visions of the Future	Lemohang Jeremiah Mosese	Lesotho
Naród niemiecki	Das Deutsche Volk	Marcin Wierzchowski	Niemcy
Friendship's Death (1987)	Friendship's Death	Peter Wollen	Wielka Brytania
Honey Bunch	Honey Bunch	Madeleine Sims-Fewer i Dusty Mancinelli	Kanada
Wyspy	Islands	Jan-Ole Gerster	Niemcy
Nie miałem nic poza pustką. "Shoah" Lanzmanna	Je n’avais que le néant – "Shoah" par Lanzmann	Guillaume Ribot	Francja
Wściekłość	Kein Tier. So Wild.	Burhan Qurbani	Niemcy
Leibniz – Kronika zaginionego obrazu	Leibniz – Chronik eines verschollenen Bildes	Edgar Reitz i Anatol Schuster	Niemcy
Najlepsza matka na świecie	A melhor mãe do mundo	Anna Muylaert	Brazylia
Listy do Davida	מכתב לדוד Michtav Le'David	Tom Shoval	Izrael
My Undesirable Friends: Part I - Last Air in Moscow	My Undesirable Friends: Part I - Last Air in Moscow	Julia Loktev	Stany Zjednoczone
Staruszka z nożem	파과 Pagwa	Min Kyu-dong	Korea Południowa
Shoah (1985)	Shoah	Claude Lanzmann	Francja

Sekcja „Perspektywy”

Następujących 14 filmów zostało wyświetlonych na festiwalu w ramach nowopowołanej sekcji „Perspektywy”, poświęconej debiutom reżyserskim:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Pudełko cieni	বাক্স বন্দি Baksho bondi	Tanushree Das i Saumyananda Sahi	Indie
BLKNWS: Terms & Conditions	BLKNWS: Terms & Conditions	Kahlil Joseph	Stany Zjednoczone
Gdzie noc stoi w miejscu	Come la notte	Liryc Dela Cruz	Włochy
Diabeł pali (a wypalone zapałki odkłada do pudełka)	El diablo fuma (y guarda las cabezas de los cerillos quemados en la misma caja)	Ernesto Martínez Bucio	Meksyk
João Liberada razy dwa	Duas vezes João Liberada	Paula Tomás Marques	Portugalia
Węgorz	河鰻 Hé mán	Chu Chun-Teng	Tajwan
Dziewczyny i ich problemy	Kaj ti je deklica	Urška Djukić	Słowenia
Szalone rachunki do zapłaty	Mad Bills to Pay (or Destiny, dile que no soy malo)	Joel Alfonso Vargas	Stany Zjednoczone
Wszystko w porządku	Minden rendben	Bálint Dániel Sós	Węgry
Uderzyć w świat z pięści	Mit der Faust in die Welt schlagen	Constanze Klaue	Niemcy
Ugoda	المستعمرة Al mosta'mera	Mohamed Rashad	Egipt
Wierzymy ci	On vous croit	Arnaud Dufeys i Charlotte Devillers	Belgia
Lato w Paryżu	Le rendez-vous de l'été	Valentine Cadic	Francja
Jak być normalnym i dziwactwa innego świata	Wie man normal ist und die Merkwürdigkeiten der anderen Welt	Florian Pochlatko	Austria

Sekcja „Panorama”

Następujące filmy zostały zaprezentowane w ramach sekcji „Panorama” (wyróżnione tytuły to zdobywcy nagrody publiczności):

Filmy fabularne

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
1001 ujęć	1001 Frames	Mehrnoush Alia	Iran
Pieniądze innych ludzi (serial TV)	Die Affäre Cum-Ex	Dustin Loose i Kaspar Munk	Niemcy
Bezgłośne iskry	愛作歹 Ai zuo dai	Ping Chu	Tajwan
Sceny nocne	Ato noturno	Marcio Reolon i Filipe Matzembacher	Brazylia
Początki	Begyndelser	Jeanette Nordahl	Dania
Powiernica	Confidente	Çağla Zencirci i Guillaume Giovanetti	Turcja
Apetyt	Delicious	Nele Mueller-Stöfen	Niemcy
Marzycielki	Dreamers	Joy Gharoro-Akpojotor	Wielka Brytania
Marzenia w koszmarach	Dreams in Nightmares	Shatara Michelle Ford	Stany Zjednoczone
Serce to mięsień	The Heart Is a Muscle	Imran Hamdulay	Południowa Afryka
Nie ma jak w domu	Hjem kære hjem	Frelle Petersen	Dania
Histeria	Hysteria	Mehmet Akif Büyükatalay	Niemcy
Niesamowita kobieta ze śniegu	L'incroyable femme des neiges	Sébastien Betbeder	Francja
Lesbijska księżniczka kosmosu	Lesbian Space Princess	Emma Hough Hobbs i Leela Varghese	Australia
Looking for Langston (1989)	Looking for Langston	Isaac Julien	Wielka Brytania
Magiczna farma	Magic Farm	Amalia Ulman	Stany Zjednoczone
Tęsknota	ミックスモダン Mikusu modan	Toshizo Fujiwara	Japonia
Olmo	Olmo	Fernando Eimbcke	Meksyk
Once Again... (Statues Never Die) (krótkometrażowy)	Once Again... (Statues Never Die)	Isaac Julien	Wielka Brytania
Dzień Petera Hujara	Peter Hujar's Day	Ira Sachs	Stany Zjednoczone
Queerpanorama	Queerpanorama	Jun Li	Hongkong
Dobra siostra	Schwesterherz	Sarah Miro Fischer	Niemcy
Głucha	Sorda	Eva Libertad	Hiszpania
Brzydka siostra	Den stygge stesøsteren	Emilie Blichfeldt	Norwegia
Welcome Home Baby	Welcome Home Baby	Andreas Prochaska	Austria
Cykady	Zikaden	Ina Weisse	Niemcy

Filmy dokumentalne

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
A pod flagami słońce	Bajo las banderas, el sol	Juanjo Pereira	Paragwaj
Pod powierzchnią	Bedrock	Kinga Michalska	Kanada
Hildegard Knef: Chcę mieć wszystko	Ich will alles. Hildegard Knef	Luzia Schmid	Niemcy
Chartum	Khartoum	Anas Saeed, Rawia Alhag, Ibrahim Snoopy Ahmad, Timeea Mohamed Ahmed i Philip Cox	Sudan
Listy z Wilczej	Listy z Wilczej	Arjun Talwar	Polska
Listy z Mölln	Die Möllner Briefe	Martina Priessner	Niemcy
Meredith Monk - portret w kawałkach	Monk in Pieces	Billy Shebar i David C. Roberts	Stany Zjednoczone
Paul	Paul	Denis Côté	Kanada
Szatańska świnia	Satanische Sau	Rosa von Praunheim	Niemcy
Yalla Parkour	Yalla Parkour	Areeb Zuaiter	Palestyna

Laureaci nagród

Dag Johan Haugerud ze Złotym Niedźwiedziem za film Sny o miłości.

Gabriel Mascaro, laureat Srebrnego Niedźwiedzia – Nagrody Grand Prix Jury.

Iván Fund, zdobywca Srebrnego Niedźwiedzia – Nagrody Jury.

Huo Meng, nagrodzony Srebrnym Niedźwiedziem za najlepszą reżyserię.

Rose Byrne ze Srebrnym Niedźwiedziem za najlepszą rolę główną.

Andrew Scott, wyróżniony Srebrnym Niedźwiedziem za najlepszą rolę drugoplanową.

Lucile Hadžihalilović, laureatka Srebrnego Niedźwiedzia za wybitne osiągnięcie artystyczne.

Brandon Kramer i Lance Kramer, wielokrotnie nagrodzeni twórcy dokumentu Powrót Liat.

Lesley Loksi Chan ze Złotym Niedźwiedziem dla najlepszego filmu krótkometrażowego.

Tilda Swinton, laureatka Honorowego Złotego Niedźwiedzia.

Konkurs główny

Złoty Niedźwiedź

• Sny o miłości, reż. Dag Johan Haugerud

Srebrny Niedźwiedź – Nagroda Grand Prix Jury

• Błękitny szlak, reż. Gabriel Mascaro

Srebrny Niedźwiedź – Nagroda Jury

• Wiadomość, reż. Iván Fund

Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego reżysera

• Huo Meng – Miejsce do życia

Srebrny Niedźwiedź za najlepszą rolę główną

• Rose Byrne – Gdybym miała nogi, kopnęłabym cię

Srebrny Niedźwiedź za najlepszą rolę drugoplanową

• Andrew Scott – Blue Moon

Srebrny Niedźwiedź za najlepszy scenariusz

• Radu Jude – Kontinental '25

Srebrny Niedźwiedź za wybitne osiągnięcie artystyczne

• Lucile Hadžihalilović i ekipa filmu – Wieża z lodu

Sekcja „Perspektywy”

Nagroda GWFF za najlepszy debiut reżyserski

• Diabeł pali (a wypalone zapałki odkłada do pudełka), reż. Ernesto Martínez Bucio
  • Wyróżnienie: Wierzymy ci, reż. Arnaud Dufeys i Charlotte Devillers

Konkurs filmów dokumentalnych

Nagroda za najlepszy film dokumentalny

• Powrót Liat, reż. Brandon Kramer
  • Wyróżnienie: Pamięć motyli, reż. Tatiana Fuentes Sadowski / Ulotny kanon, reż. Gianluca De Serio i Massimiliano De Serio

Konkurs filmów krótkometrażowych

Złoty Niedźwiedź dla najlepszego filmu krótkometrażowego

• Lloyd Wong, Unfinished, reż. Lesley Loksi Chan

Srebrny Niedźwiedź – Nagroda Jury

• Zwyczajne życie, reż. Yoriko Mizushiri

Wyróżnienie Specjalne

• Koki, Ciao, reż. Quenton Miller

Kandydat do Europejskiej Nagrody Filmowej dla najlepszego filmu krótkometrażowego

• Jak leci?, reż. Caroline Poggi i Jonathan Vinel

Sekcja „Generation”

Nagroda główna jury w sekcji „Generation Kplus”

• Film fabularny: Botanik, reż. Jing Yi
  • Wyróżnienie: Nadmorski zbieg okoliczności, reż. Satoko Yokohama

Nagroda specjalna jury w sekcji „Generation Kplus”

• Film krótkometrażowy: Autokar, reż. Sylwia Szkiłądź
  • Wyróżnienie: Akababuru - wyraz zdziwienia, reż. Irati Dojura Landa Yagarí

Nagroda główna jury w sekcji „Generation 14plus”

• Film fabularny: Christy, reż. Brendan Canty
  • Wyróżnienie: Pasjonaci, reż. Maja Ajmia Yde Zellama

Nagroda specjalna jury w sekcji „Generation 14plus”

• Film krótkometrażowy: Nie budźcie śpiącego dziecka, reż. Kevin Aubert
  • Wyróżnienie: Beneath Which Rivers Flow, reż. Ali Yahya

Kryształowy Niedźwiedź – Nagroda główna jury dziecięcego w sekcji „Generation Kplus”

• Film fabularny: Maya, podaj tytuł, reż. Michel Gondry
  • Wyróżnienie: Chłopiec z cyrku, reż. Julia Lemke i Anna Koch
• Film krótkometrażowy: Little Rebels Cinema Club, reż. Khozy Rizal
  • Wyróżnienie: Down in the Dumps, reż. Vera van Wolferen

Kryształowy Niedźwiedź – Nagroda główna jury młodzieżowego w sekcji „Generation 14plus”

• Film fabularny: Sunshine, reż. Antoinette Jadaone
  • Wyróżnienie: Czas na przerwę, reż. Lúcia Murat
• Film krótkometrażowy: Wish You Were Ear, reż. Mirjana Balogh
  • Wyróżnienie: Zmierzch nad Ameryką, reż. Matías Rojas Valencia

Nagrody gremiów niezależnych

Nagroda Jury Ekumenicznego

• Konkurs główny: Błękitny szlak, reż. Gabriel Mascaro
• Sekcja „Panorama”: Serce to mięsień, reż. Imran Hamdulay
• Sekcja „Forum”: Powrót Liat, reż. Brandon Kramer

Nagroda FIPRESCI

• Konkurs główny: Sny o miłości, reż. Dag Johan Haugerud
• Sekcja „Perspektywy”: Dziewczyny i ich problemy, reż. Urška Djukić
• Sekcja „Panorama”: A pod flagami słońce, reż. Juanjo Pereira
• Sekcja „Forum”: Pamięć motyli, reż. Tatiana Fuentes Sadowski

Nagroda Stowarzyszenia Niemieckich Kin Studyjnych dla najlepszego filmu w konkursie głównym

• Sny o miłości, reż. Dag Johan Haugerud
  • Wyróżnienie: O czym wie Marielle, reż. Frédéric Hambalek

Nagroda CICAE (Międzynarodowej Konfederacji Kin Studyjnych)

• Sekcja „Panorama”: Głucha, reż. Eva Libertad
• Sekcja „Forum”: Jeśli się boisz, weź serce w usta i uśmiechnij się, reż. Marie Luise Lehner

Nagroda Label Europa Cinemas dla najlepszego filmu europejskiego

• Histeria, reż. Mehmet Akif Büyükatalay

Nagroda Teddy dla najlepszego filmu o tematyce LGBT

• Film fabularny: Lesbijska księżniczka kosmosu, reż. Emma Hough Hobbs i Leela Varghese
• Film dokumentalny: Szatańska świnia, reż. Rosa von Praunheim
• Film krótkometrażowy: Lloyd Wong, Unfinished, reż. Lesley Loksi Chan
• Nagroda Jury: Jeśli się boisz, weź serce w usta i uśmiechnij się, reż. Marie Luise Lehner
• Nagroda Specjalna: Todd Haynes

Nagroda Caligariego za innowacyjność w sekcji „Forum”

• Psiapsi, reż. Sophie Somerville

Nagroda Pokoju

• Chartum, reż. Anas Saeed, Rawia Alhag, Ibrahim Snoopy Ahmad, Timeea Mohamed Ahmed i Philip Cox
  • Wyróżnienie: Queer as Punk, reż. Yihwen Chen

Nagroda Amnesty International

• Listy z Mölln, reż. Martina Priessner

Nagroda im. Heinera Carowa

• Oddział opieki paliatywnej, reż. Philipp Döring

Nagroda AG Kino – Gilde – Cinema Vision w sekcji „Generation 14plus”

• Urlop tacierzyński, reż. Alissa Jung
  • Wyróżnienie: Pasjonaci, reż. Maja Ajmia Yde Zellama

Nagrody publiczności i czytelników

Nagroda publiczności w sekcji „Panorama”

• Film fabularny: Głucha, reż. Eva Libertad
• Film dokumentalny: Listy z Mölln, reż. Martina Priessner

Nagroda czytelników „Berliner Morgenpost”

• Błękitny szlak, reż. Gabriel Mascaro

Nagroda czytelników „Tagesspiegel”

• Łabędzi śpiew Fiodora Ozerowa, reż. Jurij Siemaszko

Nagrody honorowe i specjalne

Honorowy Złoty Niedźwiedź za całokształt twórczości

• Tilda Swinton

Nagroda Berlinale Kamera za zasługi na rzecz festiwalu

• Rainer Rother^[12]