8 Pułk Lotnictwa Szturmowego

8 Pułk Lotnictwa Szturmowego (8 plsz) – oddział lotnictwa szturmowego ludowego Wojska Polskiego.

8 Pułk Lotnictwa Szturmowego

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1946
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Ruksza
Działania zbrojne
Operacja berlińska
Organizacja
Dyslokacja	Łódź
Rodzaj wojsk	Wojska lotnicze
Podległość	2 Brandenburska Dywizja Lotnictwa Szturmowego

Formowanie i zmiany organizacyjne

W październiku 1944 roku, na bazie radzieckiego 384 Zapasowego Pułku Lotniczego, sformowano lotnisku w Wołczańsku (ZSRR) 8 Pułk Lotnictwa Szturmowego^[1].

Pułk wszedł w skład 2 Dywizji Lotnictwa Szturmowego^[2].

Stan osobowy personelu latającego i technicznego liczył 201 żołnierzy, w tym 65 oficerów, 120 podoficerów i 16 szeregowców. Uzbrojenie jednostki stanowiło 28 samolotów bojowych Ił-2 i jeden samolot UIł-2^[1].

W połowie lutego 1945 roku z Wołczańska do Polski wyruszył rzut naziemny pułku. 11 kwietnia 1945 roku na lotnisko Lublinek w Łodzi przeleciało 31 samolotów, w tym 29 bojowych Ił-2^[1]. Od 23 kwietnia zaczęto przenoszenie pułku na przyfrontowe lotnisko Barnówko^[1].

Po zakończeniu wojny pułk powrócił na węzeł lotniskowy Łódź^[3], gdzie w styczniu 1946 roku został rozformowany^[1][4]. Jego tradycje kontynuował od 1967 roku 8 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego^[a].

Działania bojowe

Do działań w operacji berlińskiej pułk przystąpił 25 kwietnia. Wykonywał uderzenie na artylerię i pozycje obronne piechoty w rejonie Zehdenick. W dniu następnym załogi zwalczały kolumny wojska na drodze Zehdenick – Liebenwalde, niszcząc 12 samochodów i wywołując 4 pożary^[1].

29 kwietnia samoloty pułku atakowały wojska niemieckie w rejonie Lentzke, Brunne i Betzin. Zniszczyły też 3 samoloty oraz urządzenia na lotniska Neuruppin. Ogółem w tym dniu zrzucono na wojska nieprzyjaciela około 6 ton bomb, wystrzelono ponad 100 pocisków rakietowych oraz około 15 tys. pocisków z działek i lotniczych karabinów maszynowych^[1].

30 kwietnia jednostkę przebazowano na nowe lotnisko Steinbeck, a 1 maja zajęto kolejne lotnisko Vehlefanz, skąd załogi wystartowały do wykonania zadań bojowych w okolicach Fehrbellin i Lentzke^[1].

Załogi pułku wykonały nad Brandenburgią 104 loty bojowe, niszcząc i obezwładniając oddziały grupy armijnej gen. F. Steinera. Zniszczono ponad 20 samochodów nieprzyjaciela, obezwładniono 4 baterie artylerii przeciwlotniczej i 2 baterie artylerii, wysadzono w powietrze 2 magazyny amunicji, spowodowano około 30 pożarów oraz zbombardowano kilka węzłów kolejowych. Straty pułku – jedna załoga (ppor. P. Franin i plut. Piotrowski)^[1].

Obsada personalna pułku

• dowódcy pułku:

ppłk Ruksza

kpt. Borys Zimin

• zastępcą do spraw polityczno-wychowawczych – ppłk Paweł Butow
• szef sztabu był mjr J. Biełow
• nawigator pułku – por. Aleksander Nielubin
• dowódcy eskadr:

por. Jan Taran

por. Dymitr Gołowanienko

ppor. Jan Koriawych

Uwagi

1. Rozkaz Nr 025/MON Ministra Obrony Narodowej z 30 września 1967, Dziennik Rozkazów Tajnych MON z 1967, Nr 10, poz. 53.