Bór (Hel)

Bór (niem. Danziger Heisternest) – dawna wieś, obecnie północno-zachodnia część miasta Helu, położona na Mierzei Helskiej, w powiecie puckim, w woj. pomorskim. Położony jest nad Morzem Bałtyckim, pomiędzy (właściwym) Helem a Juratą.

Bór

Część miasta Helu
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	pucki
Miasto	Hel
W granicach Helu	1963
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	84-141
Tablice rejestracyjne	GPU
Położenie na mapie Helu Bór
Położenie na mapie Polski Bór
Położenie na mapie województwa pomorskiego Bór
Położenie na mapie powiatu puckiego Bór
54°39′16″N 18°45′28″E

Historia

Do 1934 roku Bór był jednostkową gminą wiejską w woj. pomorskim, najpierw w obrębie powiatu puckiego (do końca 1926 roku), a następnie powiatu morskiego^[1].

1 sierpnia 1934 roku, wraz z Chałupami, Helem, Jastarnią i Kuźnicą, wszedł w skład zbiorowej gminy Hel w powiecie morskim^[2], obejmującej całą Mierzeję Helską.

Po wojnie Bór znalazł się w woj. gdańskim. 1 lipca 1951 roku nazwę powiatu morskiego zmieniono na wejherowski^[3].

W związku ze zniesieniem gmin i utworzeniem gromad jesienią 1954 roku^[4], Bór – wraz z dotychczasowymi gromadami^[5] Jastarnią i Kuźnicą oraz miejscowością Jurata z dotychczasowej gromady Hel ze zniesionej gminy Hel – wszedł w skład nowo utworzonej gromady Jastarni w powiecie wejherowskim w woj. gdańskim^[6]. 13 listopada 1954 roku (z mocą obowiązującą od 1 października 1954 roku) gromada Jastarnia weszła w skład reaktywowanego powiatu puckiego w tymże województwie^[7]; tego samego dnia gromadę Jastarnia zniesiono, nadając jej status osiedla^[8]. Bór wszedł ostatecznie w skład miasta Hel w związku z ustanowieniem jego granic w 1963 roku.

W Borze stacjonował w latach 1973–1993 64 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej; w latach 1973–1974 powstały cztery dywizjony rakietowe 4 Brygady Artylerii OPK im. Obrońców Wybrzeża, tym razem uzbrojone w przeciwlotnicze zestawy rakietowe PZR S–125M Newa. W ramach restrukturyzacji Sił Zbrojnych dywizjon został rozformowany w 1993 roku^[9]. W Borze stacjonował również 43 Batalion Saperów Marynarki Wojennej, obecnie przeniesiony do Rozewia.

Infrastruktura

Przez Bór (i nieczynny przystanek Hel Bór) przebiega linia kolejowa łącząca Hel z Gdynią.

Rozwój kolei przyczynił się do rozwoju gospodarczego Mierzei Helskiej, powodując że dotychczasowe rybackie wioski przeistaczały się w kurorty, oblegane latem przez turystów z pozostałej części Polski^[10]. W PRL, ze względu na duże znaczenie militarne półwyspu, dostęp turystów do Helu był ograniczony. Mogli oni przyjeżdżać do miasta tylko koleją^[11]. Przystanek Hel Bór znajdował się na północ od miasta Hel około 600 metrów od drogi wojewódzkiej 216^[12]. W pobliżu stacji znajdowała się baza Marynarki Wojennej w Rejonie Umocnionym Hel^[13]. W 1979 roku wyłączono z użytkowania przystanek Hel Bór^[14].

Zobacz też

• Latarnia Morska Jastarnia Bór