Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Balhae
historyczne koreańskie królestwo Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Balhae, Parhae lub Bohai – historyczne państwo, istniejące w latach 698–926 na terenach Mandżurii, północnej Korei i Kraju Nadmorskiego[1].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Balhae powstało na terenach dawnego koreańskiego królestwa Goguryeo (Koguryŏ), które po najeździe chińskim w 668 roku zostało podzielone między Chiny Tang a Silla. Uważało się za spadkobiercę Goguryeo. Zostało utworzone w 698 roku zbiegłego z niewoli chińskiej koreańskiego generała Tae Jo-yŏnga. Jako król przyjął on imię Ko, a państwu nadał nazwę Jin (kor. 진국, chiń. 振; pinyin zhèn). Po oficjalnym uznaniu niepodległości nowego państwa przez Chiny w 713 roku jego nazwę zmieniono na Balhae[1].
Początkowo nowe państwo pozostawało w konflikcie ze swoim południowym sąsiadem Silla. Wojska Balhae dokonywały również wypadów zbrojnych na terytorium Chin, z których największym było złupienie Szantungu w 732 roku. W odpowiedzi, rok później, Tangowie sprzymierzeni z Sillą dokonali wspólnego najazdu na Balhae, zakończonego jednak klęską. Po tych wydarzeniach nastąpiła normalizacja stosunków pomiędzy obydwoma koreańskimi krajami, które pozostały mimo to chłodne; władcy prawie wcale nie wysyłali do siebie poselstw. Mimo to Balhae prowadziło aktywną politykę zagraniczną, utrzymując dyplomację z Japonią i Turkutami[2]. Dopiero na początku IX wieku doszło do zbliżenia z Chinami, które ostatecznie zaowocowało uznaniem przez Balhae zwierzchnictwa Tangów i opłacaniem trybutu[3].
Upadek Balhae nastąpił wraz z końcem dynastii Tang w Chinach i pojawieniem się koczowniczych Kitanów. Na początku X wieku państwo zostało poważnie osłabione serią kitańskich najazdów i ostatecznie im uległo w 926 roku. Następca tronu wraz ze znaczną częścią ludności uciekł na terytorium królestwa Goryeo (Koryŏ), gdzie zostali bardzo gościnnie przyjęci[4]. Księcia Balhae uznano za członka koreańskiej rodziny królewskiej, a władcy Goryeo uznali się za spadkobierców Balhae i w następnych latach podejmowali szereg nieudanych wypraw, mających na celu odzyskanie jego terytorium.
Remove ads
Społeczeństwo i gospodarka
Podsumowanie
Perspektywa
Balhae znajdowało się pod silnymi wpływami kulturalnymi z Chin, wielu jego mieszkańców udawało się na studia do Państwa Środka. Posiadało pięć stolic, wzorowanych architektonicznie na chińskim Chang’anie[3]. Oprócz nich na terenie państwa znajdowało się około 80 ośrodków miejskich[potrzebny przypis], w tym Pjongjang[5].
Kronika dynastii Tang (Xīn Táng shū, skompilowana w 1060), rozdział 219, mówi o Balhae:
Król Bohai wysyłał studentów do Uczelni w Stolicy [Chin] i nakazał im studiować systemy polityczne wszystkich er. W efekcie, państwo to rozkwitło za morzem. Miało pięć stolic, 15 prowincji i 62 powiaty. Północna stolica [Shangjing], położona na dawny terenie plemienia Sushen, nazywała się Longquanfu i zarządzała trzema powiatami: Long, Hu i Bo[6]
Biurokracja była wzorowana na chińskiej; koncentrowała się w miastach stołecznych i wykorzystywała pismo chińskie do zapisu lokalnego niechińskiego języka. Ustrój społeczny charakteryzował się wyraźnym podziałem klasowym, przejście z plebsu do arystokracji było w zasadzie niemożliwe. Szlachta zgrupowana była w wielkie klany, posiadające, w odróżnieniu od pospólstwa, nazwiska[7].
Gospodarka opierała się na rolnictwie i hodowli, a także wydobycie i przerób metali, zwłaszcza żelaza i miedzi. Wysoko rozwinięte było kowalstwo żelaza, sztuka zapożyczona prawdopodobnie od ludów tureckich. Produkty Balhae, jak konie, świnie, ziarno, konserwowane warzywa (podobne do kimczhi), perły, żeń-szeń, futra, wspominane w chińskich kronikach, były także typowe dla późniejszych państw w Mandżurii, jak Liao i Jin[7].
W okresie świetności Balhae było nazywane „prosperującym państwem na Wschodzie” (chiń. 海東盛國; pinyin hǎidōng shèngguó)[2].
Remove ads
Władcy Balhae[8]
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads