Berkel

Berkel (Bk, łac. berkelium) – sztuczny pierwiastek chemiczny, aktynowiec. Nazwa pochodzi od nazwy miasta Berkeley w Kalifornii, będącego siedzibą Uniwersytetu Kalifornijskiego oraz jednego z najważniejszych ośrodków badań jądrowych na świecie. Odkryli go tamże w 1949 r. Glenn T. Seaborg, Albert Ghiorso i Stanley G. Thompson bombardując ²⁴¹Am cząstkami α^[3]. Obecnie wytwarza się ²⁴⁹Bk (stanowiący materiał rozszczepialny) w wyniku kolejnych reakcji wychwytu neutronu poczynając od ²⁴⁴Cm. Do lepiej poznanych związków berkelu należy chlorek berkelu(III), BkCl₃.

Ten artykuł dotyczy pierwiastka chemicznego. Zobacz też: Berkel – rzeka.

Berkel

kiur ← berkel → kaliforn
Tb ↑ Bk ↓ Uqs 97 Bk
fotografia pierwszej wyizolowanej próbki (1,7 mikrograma) metalicznego berkelu
Widmo emisyjne berkelu
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	berkel, Bk, 97 (łac. berkelium)
Grupa, okres, blok	–, 7, f
Stopień utlenienia	III, IV, VI
Właściwości metaliczne	aktynowiec
Masa atomowa	[247][1][a]
Stan skupienia	stały
Temperatura topnienia	986 °C[2]
Numer CAS	7440-40-6
PubChem	23971
Właściwości atomowe Konfiguracja elektronowa [Rn]5f97s2 Zapełnienie powłok 2, 8, 18, 32, 27, 8, 2 (wizualizacja powłok) Elektroujemność • w skali Paulinga • w skali Allreda 1,3 1,2
Najbardziej stabilne izotopy izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. 245Bk {syn.} 4,9 dni w.e. 245Cm 245Bk {syn.} 4,9 dni α 241Am 247Bk {syn.} 1400 lat α 5,889 243Am 249Bk {syn.} 320 dni β− 249Cf
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)

Uwagi

1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 247,07031 u (247
   Bk). Zob. Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.