Blok operacyjny - Wikiwand

Sale operacyjne

Podsumowanie

Perspektywa

Podstawowe pomieszczenia służące przeprowadzaniu zabiegów chirurgicznych na bloku operacyjnym. Pomieszczenia używane jako sale operacyjne muszą spełniać rygorystyczne wymagania pod względem powierzchni, czystości i wentylacji.

Obecnie traci na znaczeniu podział sal operacyjnych na sale „brudne” (do zabiegów w polu zakażonym, stwarzających możliwość infekcji, np. nacinanie ropni), sale „czyste” (do zabiegów w polu czystym, niestwarzających większej możliwości zakażenia) i sale „jałowe” (przeznaczone do przeprowadzania zabiegów wymagających najwyższego stopnia aseptyki).

W części większych szpitali sale operacyjne dzielą się według specjalności dokonywanych w nich zabiegów – prócz sal ogólnochirurgicznych istnieją także sale laryngologiczne, urologiczne czy ortopedyczne (ze specjalnym wyposażeniem i nierzadko osobnym personelem), natomiast nawet niewielkie szpitale rejonowe wydzielają sale operacyjne do zabiegów ginekologicznych. Specjalnego wyposażenia wymagają sale operacyjne przeznaczone do wykonywania zabiegów endoskopowych: m.in. możliwości zaciemnienia pomieszczenia.

Wyposażenie sali operacyjnej

stół operacyjny, obecnie najczęściej sterowany elektronicznie, wykonany z łatwo zmywalnego materiału, z możliwością łatwej zmiany pozycji pacjenta. W niektórych salach operacyjnych zamiast stołu operacyjnego, lub oprócz niego znajdują się fotele ginekologiczne bądź stomatologiczne.
aparat do znieczulenia, przy pomocy którego anestezjolog przeprowadza znieczulenie ogólne pacjenta przed rozpoczęciem zabiegu, a także aparaty monitorujące parametry życiowe pacjenta
lampy operacyjne, silnie oświetlające pole operacyjne, ograniczające rzucanie cienia
elektrokauter
ssaki, aparaty do odsysania płynów
zestaw narzędzi chirurgicznych

czasem także

laparoskop, aparat do laparoskopii
mikroskop operacyjny, do zabiegów wymagających dużej precyzji (np. przy operacjach okulistycznych, laryngologicznych itp.)
płucoserce, do operacji serca

Remove ads

Pozostałe pomieszczenia

Blok operacyjny oprócz sal operacyjnych najczęściej mieści też pomieszczenia dodatkowe, takie jak:

śluzy, gdzie personel zmienia odzież i obuwie używane na terenie szpitala, na przeznaczone wyłącznie do użycia w obrębie bloku operacyjnego (często odróżniające się kolorem)
salę przygotowawczą (premedykacyjną), gdzie pacjent przed zabiegiem jest przygotowywany farmakologicznie, czasami również znieczulany jeszcze przed przewiezieniem do sali operacyjnej
miejsce przygotowania chirurgów, w którym lekarze mogą umyć się przed zabiegiem, przebrać w jałową odzież
sala wybudzeń, gdzie następuje wyprowadzenie z narkozy, po czym pacjent jest przewożony z powrotem na oddział
pomieszczenie sterylizacji narzędzi i bielizny operacyjnej, niezależne od sterylizatorni szpitalnej
pokój instrumentariuszek i anestezjologicznych – pielęgniarek asystujących przy operacjach i znieczuleniu
magazyn narzędzi i sprzętu

Remove ads

Nowe wymagania

Podsumowanie

Perspektywa

Na przestrzeni lat, a przede wszystkim w związku z przystąpieniem do Unii Europejskiej zmieniły się przepisy dotyczące obiektów ochrony zdrowia, w tym także bloków operacyjnych. Większość z nich dotyczy bezpieczeństwa pacjentów, względnie komfortu pracy zespołu operacyjnego, co nie zmienia faktu że często wprowadzają konieczność kosztownych inwestycji. Wymagania dotyczące rozdziału ruchu „czystych” pracowników, pacjentów i materiału, od zużytych narzędzi i bielizny, czy też urządzania odpowiednich śluz dla pacjentów i materiałów chirurgicznych mogą okazać się niełatwe we wprowadzaniu. Trudnym do spełnienia w starszych szpitalach wymaganiem może się także stać wymieniony w rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia minimalny rozmiar sali operacyjnej, wynoszący 35 m².

Z drugiej strony wiele szpitali modernizuje swoje zespoły operacyjne, dostosowując je do wysokiego standardu, między innymi poprzez:

instalację klimatyzacji, laminarnego nawiewu aseptycznego powietrza w pole operacyjne.
inwestując w dobrej jakości sprzęt operacyjny (np. lampy czy stoły operacyjne)
wymieniając standardowe materiały budowlane, na wykonane z materiałów umożliwiających zachowanie wyższego stopnia aseptyczności (np. ściany i drzwi ze stali szlachetnej).

Tego rodzaju modernizacje, niejednokrotnie kosztowne, polepszają jednak jakość leczenia, np. ograniczając zakażenia pooperacyjne.

Bibliografia