Brzóza Stadnicka

Brzóza Stadnicka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie łańcuckim, w gminie Żołynia^[3].

Ten artykuł dotyczy wsi w powiecie łańcuckim. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Brzóza Stadnicka

wieś
Spichlerz-magazyn gorzelniany w Brzózie
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	łańcucki
Gmina	Żołynia
Liczba ludności (2021)	1158[1]
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	37-110[2]
Tablice rejestracyjne	RLA
SIMC	0667678[3]
Położenie na mapie gminy Żołynia Brzóza Stadnicka
Położenie na mapie Polski Brzóza Stadnicka
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Brzóza Stadnicka
Położenie na mapie powiatu łańcuckiego Brzóza Stadnicka
50°11′49″N 22°16′24″E[4]

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzoza Stadnicka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Brzóza Stadnicka^[5][3]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0667684	Dół	część wsi
0667690	Góra	część wsi
0667709	Podgóry	część wsi
1042609	Podkudłacz	część wsi

Geografia

Brzóza Stadnicka leży w Kotlinie Sandomierskiej. Przed wiekami tereny te wcho­dziły w skład Puszczy Sandomierskiej. Jej pozostałością są dziś kompleksy leśne, z których najciekawszym zacho­wanym fragmentem są Lasy Julińskie. Obecnie należą one do obszarów chronionych. W 1992 r. na mocy rozporządze­nia wojewody rzeszowskiego utworzono tu Brzóźniański Obszar Chronionego Krajobrazu liczący ok. 190 ha.

Historia

Prawdopodobnie ze względu na położe­nie wśród brzozowych lasów, osada, która tu powstała w XVI wieku, otrzymała nazwę Brzoza (Brzozówka). Pierw­sza wzmianka o jej istnieniu znajduje się w spisie poboro­wym z 1578 roku. Prawdopodobnie lokowali ją ówcześni dzie­dzice Łańcuta – Krzysztof Pilecki z żoną Anną z Sienna. W tekstach źródłowych można też spotkać inną nazwę osady Stadniki.

Brzóza Stadnicka wchodziła w skład żołyńskiego klu­cza dóbr łańcuckich. Po Pileckich wieś dzierżyli kolejno: Stadniccy (1585–1629), Lubomirscy i na końcu Potoccy (po roku 1809). Drugi człon nazwy Stadnicka nie pochodzi więc od nazwiska założycieli. Wprowadzono go później, dla rozróżnienia z Brzozą Królewską, wsią należącą do starostwa leżajskiego.

Za czasów Potockich w I połowie XIX w. po­wstał we wsi folwark. Przy folwarku wybudowano gorzelnię i młyn wodny. Do dziś przetrwał spichlerz-magazyn gorzelniany wybudowany w latach 1843–1845.