Candida

Candida Berkhout (bielnik) – rodzaj grzybów^[1] zaliczany do drożdży^[2].

Zobacz też: inne znaczenia.

Bielnik

Candida albicans (C.P. Robin) Berkhout
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	Saccharomycetes
Rząd	Saccharomycetales
Rodzina	Incertae sedis
Rodzaj	bielnik
Nazwa systematyczna
Candida Berkhout Schimmelgesl. Monilia: 41 (1923)
Typ nomenklatoryczny
Candida vulgaris Berkhout 1923

Kandydoza jamy ustnej (tzw. pleśniawki)

Charakterystyka

Hodowane w laboratorium na podłożu agarowym szczepy Candida tworzą duże, okrągłe, białe lub kremowe kolonie, które w temperaturze pokojowej wydzielają drożdżowy zapach. Candida albicans fermentuje glukozę i maltozę do kwasu i gazu, sacharozę do kwasu i nie fermentuje laktozy, co pomaga odróżnić ją od innych gatunków Candida^[3].

Grzyby z rodzaju Candida należą do grzybów dymorficznych, tzn. mogących występować zarówno w formie drożdżowej, jak i strzępkowej. Wiele gatunków to nieszkodliwe komensale lub endosymbionty żywicieli, w tym ludzi. Występują na większości powierzchni błon śluzowych, głównie w przewodzie pokarmowym, a także na skórze. Jednakże gdy bariery śluzówkowe zostaną naruszone lub układ odpornościowy zostanie osłabiony, mogą przedostać się do organizmu i wywołać chorobę zwaną kandydozą. Najbardziej znany pod tym względem jest gatunek Candida albicans^[4]. Grzyby z rodzaju Candida powodują infekcje powierzchniowe skóry, jamy ustnej i pochwy oraz grzybice uogólnione cechujące się współczynnikiem śmiertelności od 35 do 50%^[2]. W przewodzie pokarmowym mogą powodować ropnie, zapalenie otrzewnej, kandydozę krwiopochodną, ostre zapalenie trzustki, ropnie wątroby i pęcherzyka żółciowego^[5].

Niektóre gatunki Candida mogą psuć wino^[6].

Systematyka

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Saccharomycetales, Saccharomycetidae, Saccharomycetes, Saccharomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Rodzaj ten został po raz pierwszy opisany pod nazwą Syringospora przez Charlesa Eugène’a Quinquauda w 1868 r., natomiast nazwa rodzajowa Candida (zaproponowana przez Christine Marie Berkhout w 1923) r. została uznana za obecnie obowiązującą^[7]. Powodem tego było powszechne zastosowanie nazwy Candida dla znanych klinicznie gatunków^[8].

Jako synonimy tego rodzaju wymienia się^[9]:

• Asporomyces Chaborski 1918
• Azymocandida E.K. Novák & Zsolt 1961
• Azymoprocandida E.K. Novák & Zsolt 1961
• Blastodendrion (M. Ota) Cif. & Redaelli 1925
• Castellania C.W. Dodge 1935
• Endoblastoderma 1894
• Eutorula H. Will 1918
• Eutorulopsis Cif. 1925
• Microanthomyces Grüss 1928
• Myceloblastanon M. Ota 1924
• Mycocandida Langeron & Talice 1932
• Mycotorula H. Will 1918
• Mycotoruloides Langeron & Talice 1932
• Parasaccharomyces Beurm. & Gougerot 1909
• Paratorulopsis E.K. Novák & Zsolt 1961
• Parendomyces Queyrat & Laroche 1909
• Procandida E.K. Novák & Zsolt 1961
• Pseudomonilia A. Geiger 1910
• Syringospora Quinq. 1868
• Thailandia Vardhan. 1959
• Thrombocytozoons Tchacarof 1963
• Torulopsis Berl. 1894

Niektóre gatunki:

• Candida albicans (C.P. Robin) Berkhout 1923
• Candida auris Satoh & Makimura 2009
• Candida boidinii C. Ramírez 1953
• Candida colliculosa (Sacc. & D. Sacc.) S.A. Mey. & Yarrow 1978
• Candida dubliniensis D.J. Sullivan, Western., K.A. Haynes, Dés.E. Benn. & D.C. Coleman 1995
• Candida glabrata (H.W. Anderson) S.A. Mey. & Yarrow 1978
• Candida inconspicua (Lodder & Kreger-van Rij) S.A. Mey. & Yarrow 1978
• Candida intermedia (Cif. & Ashford) Langeron & Guerra 1938
• Candida maltosa Komag., Nakase & Katsuya 1964
• Candida parapsilosis (Ashford) Langeron & Talice 1932
• Candida sake (Saito & M. Ota) Uden & H.R. Buckley ex S.A. Mey. & Ahearn 1983
• Candida tropicalis (Castell.) Berkhout 1923

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum^[10].

Rodzajowi Candida nadano mu polską nazwę bielnik, jednakże w praktyce używana jest głównie nazwa naukowa.