Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Cerkiew św. Jana Teologa w Moskwie (Twierskoj)
zabytkowa cerkiew prawosławna w Moskwie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Cerkiew św. Jana Teologa – zabytkowa cerkiew prawosławna w rejonie Twierskim Moskwy, przy placu Nowym. Administruje nią placówka duszpasterska podporządkowana bezpośrednio patriarsze, równocześnie należąca do dekanatu Iwerskiej Ikony Matki Bożej eparchii moskiewskiej miejskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[1]. Potocznie określana jest jako cerkiew św. Jana Teologa pod Wiązem[2].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Pierwsza wzmianka o drewnianej cerkwi św. Jana Teologa, znajdującej się w Kitaj-gorodzie między wylotami ulic Nikolskiej oraz Iljinki, pochodzi z 1493. Budynek wielokrotnie był niszczony i odbudowywany, m.in. w czasie wielkiej smuty i podczas pożaru Moskwy w 1812. W 1658 na miejscu cerkwi drewnianej zbudowano nową świątynię z cegły. Od drzewa, które do 1775 rosło obok pomieszczenia ołtarzowego świątyni, obiekt sakralny zaczął być nazywany cerkwią św. Jana Teologa pod Wiązem[2]. W latach 1825–1829 na miejscu XVII-wiecznej cerkwi zbudowano kolejną, również murowaną, w stylu empire. Inicjatorem inwestycji był miejscowy duchowny Wasilij Lubimow, zaś autorem projektu – Iwan Tamanski[1]. Równolegle z cerkwią wzniesiono w jej sąsiedztwie nowy dom dla kapłanów służących w parafii[1]. Świątynia posiadała sześć ołtarzy. W górnej cerkwi były to ołtarz główny św. Jana Teologa oraz boczne – Odnalezienia Głowy Jana Chrzciciela i św. Łukasza, w dolnej – Opieki Matki Bożej, św. Mikołaja i św. Mitrofana z Woroneża[1]. W 1837 z fundacji parafialnego starosty Łuki Koznowa w cerkwi wykonano dekorację wnętrza, w tym też roku odbyło się poświęcenie budynku (dolną cerkiew konsekrowano dopiero w 1902)[1]. W 1910 obiekt został wyremontowany i po zakończeniu prac wyświęcony ponownie przez biskupa dmitrowskiego Tryfona[1].
W 1925 władze radzieckie zamknęły cerkiew[2]. Dziewięć lat później przekazano ją na siedzibę Muzeum Historii Moskwy. W związku z tym wnętrze obiektu zostało silnie przekształcone – podzielone na piętra. Rozebrano również cebulaste kopułki nad dzwonnicą i nawą cerkiewną[2].
W 1992 władze Moskwy przekazały obiekt w użytkowanie Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu[2]. Muzeum Historii Moskwy nie opuściło jednak budynku, nie mając żadnej innej siedziby[3]. Rosyjski Kościół Prawosławny zabiegał o możliwość współużytkowania budynku wraz z muzeum poprzez sprawowanie nabożeństw o wyznaczonych godzinach w głównym pomieszczeniu cerkwi, które równocześnie mogłoby być przestrzenią wystawową[3]. Gdy otrzymał odpowiedź odmowną, od 2010[1] organizował nabożeństwa na ulicy, obok budynku[3].
W 2006 miasto przekazało Muzeum Moskwy kompleks dawnych wojskowych magazynów żywnościowych przy Bulwarze Zubowskim. Ostatecznie muzeum przeniosło się do nowej siedziby w 2011, wtedy też w budynku cerkwi pierwszy raz od upadku Związku Radzieckiego odbyła się Święta Liturgia[3]. Na mocy decyzji patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Cyryla z 2010 przy świątyni rozpoczęła działalność parafia przeznaczona dla studentów i wykładowców Rosyjskiego Prawosławnego Instytutu św. Jana Teologa[2]. Cerkiew została odremontowana, przywrócono jej pierwotny wygląd, w latach 2016–2017 restaurując dzwonnicę i ponownie ustawiając na niej krzyż[2].
Remove ads
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads